İşte konut sektörünün 15 yıllık fotoğrafı...

TÜİK dün inşaat ruhsatları ve yapı kullanma izin belgelerine ilişkin 2017 yılı verilerini açıkladı. Belediyeler geçen yıl 1.3 milyon daire için inşaat ruhsatı, 821 bin daire için de yapı kullanma izin belgesi vermişler. Daha önce yapılan açıklamaya göre geçen yıl gerçekleşen ilk el daire satışı ise 660 bin olmuştu.

Konut için alınan ruhsatları, aynı yılın yapı kullanma izin belgesiyle karşılaştırmak elma ile armudu karşılaştırmak gibi bir durum. Geçen yıl alınan 1.3 milyon konutu kapsayan ruhsatların çok azı için inşaata başlanmıştır. Ruhsat, alındıktan sonra iki yıl geçerli çünkü. Geçen yılki ruhsatlarla başlanan inşaatlar da tabii ki aynı yıl içinde bitmemiştir.

Dolayısıyla geçen yıl verilen inşaat ruhsatlarıyla yapı kullanma izin belgelerine konu daire sayısını karşılaştırmak temelden yanlış olur.

Bu karşılaştırma daha geniş zaman dilimleri için daha doğru ya da daha az yanlış sonuçlar verebilir. Biz de öyle yaptık ve ruhsat ve izin belgesine konu daire sayısını beşer yıllık dilimler halinde topladık. Altını bir kez daha çizelim; bu sayıları karşılaştırmak da bire bir doğru değil; ama yıl bazında olana göre daha az hatalı bir gösterge sayılır.

Daha geniş bir zaman dilimi olarak son 15 yılı da aldık. 2003- 2017 döneminde 10.7 milyon daire için inşaat ruhsatı, 7.4 milyon daire için de yapı kullanma izin belgesi verilmiş. Ruhsat ve izin belgesi arasında 3.3 milyon fark var. Bu da ruhsat alınan ve henüz başlanmamış ya da devam etmekte olan inşaatlar olarak yorumlanabilir.

Yapılan satılabiliyor mu?

İnşaat sektörünün sorunu zaten ruhsatlar ve izin belgeleri arasındaki denge ya da dengesizlik değil. Önemli olan yapı kullanma izni verilen konutların ne ölçüde ve ne hızda alıcı bulduğu.