Zulüm zulmün gerekçesi olamaz

Zulüm zulmün gerekçesi olamaz

AHMET VAROL

Fıkıhta zarar – yarar tercihleriyle ilgili olarak konmuş bazı temel kurallar vardır. Bunların en çok tekrar edileni “Def-i mazarrat celbi maslahattan evladır” kuralıdır. Yani zararı uzaklaştırmak, yararı elde etmekten önceliklidir. Tabii burada aynı zamanda gerek maddi gerekse manevi açıdan bir denklik değerlendirmesi de yapılması gerekir. Küçük zararı def etmek için büyük bir yarardan vazgeçilmez. Ya da insanın canı ve sağlığı gibi manevi değer ifade eden bir yararın söz konusu olduğu yerde maddi zararı def etmek öncelikli olamaz. Yani bu kuralın da uygulanmasının kendi içinde bir değer ölçümü olması gerekir.  Zaten bu konuyla ilgili diğer iki kural böyle bir değer kıyaslaması yapılmasının gerekliliğine işaret edici niteliktedir ki, onlardan birinde “İki zarardan birinin kabul edilmesinin zorunlu olması durumunda az olan tercih edilir”, diğeri de; “İki yarardan birinin terk edilmesi zorunlu olduğunda küçük olan terk edilir” şeklindedir. 

Ancak bu kurallar uygulama alanıyla...