‘Iskatı salat’la kurulan kütüphane

Diyanet İşleri Başkanımız Prof. Dr. Mehmet Görmez’le yaptığımız İran gezisinin ikinci gününü, “Dini Başkent” diye nitelenebilecek olan Kum’da geçirdik.

“Rehber Ayetullah Hameney”in yerine geçeceği söylenilen, “Şia’nın en büyük mercileri” sayılan isimler de buradaydı, İran’ın bütün dünyaya sevk ettiği “Molla veya Ahund”lardan “Ayetullah”lara kadar her seviyedeki insanı yetiştiren medreseler, ya da onların ifadesiyle “İlim havzaları” da buradaydı.

İran, sünni-şii, onbinlerle belki daha yüksek rakamlarla ifade edilen, dünyanın her yöresinden gelmiş insanlara eğitim veren müesseseler oluşturmuş bulunuyor. Mesela “Mustafa Camiası” denen yapı, adeta öyle bir “insan fabrikası”nı sevk ve idare ediyor. Bu yapının yöneticisi olan Ayetullah Arafi, “Üniversite” ve “İlim Havzaları” diye ayrılan ancak birbirini bütünlediği belirtilen eğitim ortamında 4.5 milyon öğrencinin bulunduğunu söyledi. “2 bin üniversitemiz var, 100 bin üstad eğitim veriyor, 2 bin medrese var, 500 sünni medresede 50 bin öğrenci okuyor, 1500 ‘ehl-i beyt’ merkez bulunuyor, buradaki öğrenci sayısı 100 bin, öğrencilerin yüzde 50’si bayan...” gibi rakamlar verdi, doğrusu “2 bin üniversite” rakamını kendimize izah edemedik ama her halükarda ortada deyim yerindeyse harıl harıl çalışan bir sistem olduğu kuşkusuz.