POPÜLER YAZILAR
Muhalif güçlerin liderliğinde yeni bir hükümet kuruldu ve piyasa ekonomisine geçileceği açıklandı. Ancak, resmi para birimi olan Suriye Lirası’nın yaşadığı büyük değer kaybı, halkı alternatif para birimlerine yöneltti.
Ülkenin çöküş yaşayan ekonomisi nedeniyle Suriye Lirası’nın değeri tarihte görülmemiş bir seviyeye geriledi. 1 ABD Doları şu anda 13.100 Suriye Lirası’na denk geliyor. Bu büyük düşüş, memur maaşları ve asgari ücretin de neredeyse "kağıt üzerinde" kalmasına yol açtı. Halkın büyük bir kısmı artık Türk Lirası’na yönelirken, ellerinde dolar bulunan Suriyeliler de dolarlarını bozdurarak TL ile günlük ihtiyaçlarını karşılıyor.
Heyet Tahrir eş Şam (HTŞ) destekli muhalif grupların öncülüğünde kurulan yeni hükümet, İdlib’deki Kurtuluş Hükümeti kadrolarından oluşuyor. Başbakan Muhammed el-Beşir, yaptığı ilk açıklamalarda serbest piyasa rejiminin benimsenmesi yönünde sinyaller verdi. Ekonomik dönüşümün detayları henüz netlik kazanmasa da, hükümetin açıklamaları umut verici olduğu kadar endişe yaratıyor.
Suriye’de yaşanan hiper-enflasyon, maaşları da adeta eritti. Resmi verilere göre:
Memur maaşı: Ortalama 300.000 Suriye Lirası
Asgari ücret: 250.000 Suriye Lirası
Bu rakamlar güncel döviz kuru üzerinden hesaplandığında, 23-25 dolar gibi inanılmaz derecede düşük bir seviyeye karşılık geliyor. Ekonomik zorluklar nedeniyle Suriyeliler, hayatta kalmak için farklı arayışlara girmiş durumda.
Şam’ın Emevi Meydanı’nda televizyondan canlı yayınlanan görüntüler, halkın Suriye Lirası’na olan güvenini tamamen kaybettiğini gözler önüne serdi. Ellerindeki Suriye Liralarını ateşe veren vatandaşlar, para biriminin artık “değersiz bir kağıt parçası” olduğunu vurguladı. Bu dramatik olay, halkın TL ve dolar gibi daha güvenilir para birimlerine yöneldiğini net bir şekilde gösteriyor.
Suriye ekonomisi, özellikle 2020 yılında ABD’nin Sezar Yasası kapsamında uyguladığı ekonomik yaptırımlar ile ağır darbe aldı. Yaptırımlar öncesinde 1 dolar 1.000 Suriye Lirası seviyesindeyken, kısa sürede 4.000 seviyelerine ulaşmıştı. Bugün gelinen noktada, 13.000 sınırını aşan Suriye Lirası, ekonomik istikrarsızlığın ve güven kaybının en somut göstergesi.
Kaynaklar:
Bölgesel Ekonomi Uzmanlarının Raporları
Uluslararası Finans Kurumları ve Reuters Verileri
Yerel Medya Haberleri ve Gözlemciler