Ölüm, bütün insanların ortak kaderi. İsmet Özel’in etkileyici tasviriyle “seken bir kurşun kadar taraf tutmayan ölüm”, bu dünyada ortak hiçbir özelliği olmayanların bile en ortak yanı.
Ancak ölümler, zamanlamaları, bağlamları, ölüm şekilleri itibariyle bir fark yaratıyorlar. Bazen ölümü tadan insanın hayatta yapamadığından fazlası, daha etkilisi, daha güçlüsü ölümüyle veya ölümünden sonra onun ölümü dolayısıyla gerçekleşiyor. Bu açıdan ölümler ölümlere fark atarken, aslında ölenin kişiliği, tabiatı, etkisi tam da ölümüyle birlikte ortaya çıkıyor.
Normalde ölenin amel defteri kapanıyor, o saatten sonra dünyada hiçbir etkisi kalmıyor. Ancak iş ölenin sosyolojik etkisine gelince bunun tam aksini ortaya koyan nice örnekler oluyor.
Türkiye Ermenileri Patriği Sahak Maşalyan’ın Markar Esayan’ın vefatı dolayısıyla Kumkapı’daki Meryem Ana Kilisesi’nde, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın da hazır bulunduğu cenaze töreninde Markar Esayan için söylediği sözler tam da bu gerçeği en çarpıcı biçimde ifade ediyordu.