Hanefi mezhebinde olan bir kimse
yaptığı ibadetlerin sevabını, ölü diri herkese hediye
edebilir.
Hüsâmeddîn Sığnakî hazretleri
Hanefî mezhebi fıkıh âlimlerinin büyüklerindendir. “Hidâye”
adındaki eseri şerh etti. Ayrıca Pezdevî’nin “Usûl”ünü de şerh
etmişti. 711 (m. 1311)’de Halep’te vefât etti. “Hidâye Şerhi”
isimli fıkıh kitabında buyuruyor ki:
Hanefi bir kimse yaptığı
ibadetlerin sevabını, ölü diri herkese bağışlayabilir. İbadetler üç
kısımdır: 1- Zekât, sadaka ve kefaretler gibi yalnız malla yapılan
ibadetlerin sevabını ölü diri herkese bağışlamak caizdir. 2- Hac
gibi, hem beden, hem malla yapılan ibadetlerin sevabını bağışlamak
caizdir. 3- Yalnız bedenle yapılan namaz, oruç, tesbih, tehlil,
tahmid ve Kur’an-ı kerim okumak, dua etmek gibi ibadetlerin
sevabını bağışlamak da caizdir. Bir kimse, herhangi bir ibadeti
yaparken veya yaptıktan sonra, mesela namaz, oruç, sadaka, Kur’an-ı
kerim okumak, hac, umre, evliyanın kabrini ziyaret ve ölüye kefen
vermek gibi ibadetleri yaparken sevabını ölü diri, başkasına hediye
etmeye niyet edebilir. İmam-ı Şafii ve imam-ı Malik hazretleri,
(Yalnız beden ile yapılan ibadetlerin sevapları ölüye hediye
edilmez) dediler. Fakat sonradan gelen Şafii âlimleri, (Ya Rabbi!
Okuduğumdan hasıl olan sevabın mislini ölülere vasıl et!) gibi dua
edince, vasıl olacağını bildirdiler. Ölü için Kur'an-ı kerim
okunur. Hadis-i şerifte buyuruldu ki: (Kabristandan geçen kimse 11
İhlas okuyup, sevabını kabirdekilere hediye ederse, ölü adedince
sevap verilir.) Bir kimse, farz olsun, nafile olsun, herhangi bir
ibadeti yaparken veya yaptıktan sonra, sevabını, ölü, diri herkese
hediye edebilir. Namaz, oruç, hac, umre, sadaka, Kur'an-ı kerim
okumak, evliyanın kabrini ziyaret, kurban, zikir gibi ibadetlerin
sevapları başkasına hediye edilebilir. Hediye edenin kendi
sevabından hiç azalmadan, bütün müminlere de sevabı erişir. Yani
sevap, hediye edilenlere, taksim edilmeden, herbirine bütünü kadar
erişir. Her ibadetin sevabı, Resulullah efendimizin (sallallahü
aleyhi ve sellem) mübarek ruhuna da gönderilebilir. İbni Ömer
(radıyallahü anhüma) hazretleri, Peygamber efendimiz için umre
yapmıştır. İbn-is Serrac hazretleri de Resulullah efendimiz için
onbinden fazla hatim okumuş, mübarek ruhu için kurban kesmişti. Şu
halde, her mümin yaptığı ibadetlerin sevaplarını, başta Peygamber
efendimiz olmak üzere, ana-babasına ve bütün müminlere hediye
etmelidir! Sevabı hepsine de gider. Kendi sevabından da bir şey
eksilmez.