Velî, Allahü teâlâyı ve sıfatlarını tanıyan, tâat ve ibâdetlere devam eden, günahlardan kaçınan, lezzet ve şehvetlere düşkün olmayan sâlih bir kimsedir.
Abdullah Hâdimî hazretleri, büyük İslam âlimi Muhammed
Hâdimî'nîn oğludur. Konya-Hadim'de doğdu. Tahsilini babasının
medresesinde yaptı ve babasının vefatından sonra Hadim Müftüsü
oldu. Ayrıca Nakşibendî yoluna intisab ederek hilâfet aldı.
Abdullah Hâdimî 1192 (m. 1778)’de Hâdim’de vefat etti. Birgivî
şerhlerinden olan “Şerh-u dîbâceti’n-Netâic” isimli eserinde şöyle
yazmaktadır:
Velî, Allahü teâlâyı ve sıfatlarını tanıyan, tâat ve ibâdetlere
devam eden, günahlardan kaçınan, lezzet ve şehvetlere düşkün
olmayan sâlih bir kimsedir. Kerâmet, velîden, âdeti dışında meydana
gelen olağanüstü bir hâldir. Aynı hâl, îmânı olmayan ve amel-i
sâlih işlemeyen, günahkâr kimselerden zuhur ederse “îstidrâc” olur.
Bir Nebînin gösterdiği harikulade işe “Mucize” denir. Bu da,
kendisini inkâr edenlerin bir benzerini meydana getirmekten âciz
kalacakları şekilde, inkârcıları ikna etmek için, peygamberlik
iddia eden kimseden âdet dışı meydana gelen iştir.
Peygamberlerin mucizesi gibi, evliyânın kerâmeti de haktır.