“Melekü’l-mevt müminin
canını almaya geldiği zaman, Rabbin sana selâm etti diye haber
verir.”
Konyalı İsmâil Efendi tefsîr ve
Hanefî mezhebi fıkıh âlimidir. Konya’da doğdu. 1195 (m. 1781)’de
hac dönüşünde Şam’da vefât etti. Bir dersinde şunları
anlattı:
Câbir bin Abdullah buyurdu ki:
Bir kimse Resûlullaha (sallallahü aleyhi ve sellem) Allahü
teâlânın, Yûnus sûresi 64. âyet-i kerîmesinde buyurulan; “Dünyâda
ve âhırette onlar için müjde vardır” meâlindeki müjdeyi sordu.
Resûlullah buyurdu ki: “Dünyâdaki müjde, müminlerin güzel
rüyâlar görmesi ve buna sevinmeleri, âhıretteki müjde, ölüm
zamanında kendisine; 'Allahü teâlâ seni mağfiret etti ve seni
mezara kadar götürenleri de mağfiret etti' diye verilen
müjdedir.”
İmâm-ı Süfyân buyurdu ki: “İman
sahibi olanlara üç yerde müjde olunur. Ölürken, kabrinden kalkarken
ve büyük korku zamanındadır.”
Bunun gibi müjdeye âit hadîs-i
şerîfler çoktur. Hadîs-i şerîfte; “Melekü’l-mevt müminin
canını almaya geldiği zaman, Rabbin sana selâm etti diye haber
verir” buyurdu.
Müminin canı, hulkuma
yani boğazına toplandığı zaman, Melekül-mevt ona selâm verip;
“Esselâmü aleyke yâ veliyyallah, Allahü teâlâ sana selâm ediyor”
der.
Allahü teâlânın sevgili kullarına
ölüm safadır. Çünkü rahat, rahmet, çeşitli kerâmetler, ikramlar,
mübârek makamlar, saîdlerin, iyilerin rûhları ile görüşmek ölümden
sonra olur. Ölürken, arkadaşları, dostları ve bulunduğu meclisler
ona görünür. İlim meclislerinde bulunup, âlimlerle arkadaş olmuş
ise, o anda ona süslü ilim meclisleri ve âlimler görünür. Aşağı,
kötü kimseler ile arkadaş olup, çirkin toplantılarda bulunmuşsa,
öyle aşağı ve çirkin yerler ve şeytanlar görünür. Kirâmen kâtibîn
melekleri ona görünür. O kimse, iyi yerlere gidip iyi ve faydalı
sözler dinlemiş ise, yanında bulunan Hafaza melekleri derler ki:
“Allahü teâlâ sana rahmet etsin. Senden râzı olsun. Seninle beraber
iyi meclislerde bulunduk. İyi sözler dinledik. Çok defa ilim ve
amel meclislerine gider, bizi iyi yerlere götürürdün. Biz senden
hoşnut idik. Allahü teâlâ da senden râzı olsun.” O kimse,
günah olan toplantılara gidip, kötü sözler dinlemiş ve söylemiş
ise, hafaza melekleri ölüm zamanında ona; “Allahü teâlâ senden razı
olmasın. Biz senden eziyet çekerdik. Hayli zamandır ki, bizi kötü
toplantılara götürür, kötü sözler dinletirdin. Allahü teâlâ sana
iyilik vermesin. Şimdi ömrün tamam olup senden kurtulduk”
derler.