Kendinden önceki hükmü
kaldıran delile "nâsih", hükmü kaldırılan delile de “mensûh”
denir.
Molla Mehmed Emin Efendi Osmanlı
kıraat âlimidir. İstanbul’da doğdu. Babası Osmanlı
reîsül-kurrâlarından Abdullah Eyyûbî’dir. Babasının yanında hıfzını
tamamladı, tecvid ilmini ve kırâat-i aşereyi ondan tahsil ederek
icâzet aldı. Eyüp Camii’nde imam ve şeyhülkurrâ oldu. Meclis-i
Maârif başkanlığı yaptı. 1275 (m. 1859)’da vefat etti.
“Tuhfetü’l-Emîn fî vukûfi’l-Kur’âni’l-mübîn” isimli eserinde, nâsih
ve mensuh âyetlerle ilgili şöyle buyurmaktadır:
“Nesh” lügatte izâle etmek,
gidermek, yok etmek, değiştirmek ve nakletmek manasınadır. Usûl-i
fıkıh ilmi ıstılahına göre, bir nass’ın hükmünü daha sonra gelen
bir nass’la kaldırmak, dinî bir hükmü şerî bir delil ile kaldırmak
demektir. Kendinden önceki hükmü kaldıran delile "nâsih", hükmü
kaldırılan delile de “mensûh” denir. Peygamberlerin
(aleyhimüsselâm) şeriatlerinin hükümlerinde değişmeler
olmuştur...
Nâsih, sadece vahiy
devam...