Sayın Erdoğan Abarttı mı?
Ortadoğu'da fitili ateşlenen bir savaş, sadece toprağa düşen bombalarla değil, dünya ekonomisinin kalbine düşen korku ve belirsizlikle de yankı buluyor. İsrail’in İran’a, İran’ın İsrail’e gönderdiği füzeler, sadece karşılıklı misilleme değil; aynı zamanda tüm küresel piyasaları altüst eden ekonomik şok dalgaları yaratıyor.
Piyasalarda yaşananlar ekonomik endişenin fragmanı gibiydi. Petrol fiyatı bir anda %6 arttı, 80 doların üzerine çıktı. Kriz dönemlerinde güvenli liman kabul edilen altın fırladı. Dolar da boş durmadı; 39.43 liraya kadar tırmandı, sonra kısmi bir geri çekilme yaşansa da piyasa diken üstünde kalmaya devam etti.
Ama esas büyük korku, İran’ın Hürmüz Boğazı’nı kapatma ihtimali. Küresel petrol arzının %20’si bu boğazdan geçiyor. Suudi Arabistan, BAE(Birleşik Arap Emirlikleri), İran gibi büyük petrol ihracatçılarının can damarı burası. Eğer burası kapanırsa, petrolün 120-130 dolara çıkması kaçınılmaz olur. Bu sadece benzin istasyonunda pahalı yakıt demek değil; tüm dünyada üretimin, taşımacılığın, gıdanın ve enerji maliyetlerinin patlaması anlamına geliyor. Kısacası, savaş sadece Ortadoğu’da değil, soframızda, cüzdanımızda, faturamızda hissedilecek. Var olan ekonomik zorluk daha da katmerlenecek.
Elbette bu ekonomik hasarın büyüklüğü, savaşın süresine ve kapsamına bağlı. Eğer çatışmalar planlandığı gibi 14 gün içinde sona ererse, füzelerin faturası yönetilebilir olur. Ama savaş derinleşirse, ekonomiye “yıkıcı” etki yapması kaçınılmaz hale gelir.
Hatırlar mısınız 1 Ekim’de Cumhurbaşkanı Sayın Erdoğan Meclis açılış konuşmasında “İsrail’in asıl hedefi Türkiye olabilir” dediğinde birçok kişi kulak asmadı, hatta durumun abarttıldını düşündüler. Ama bugün tablo ortada.