İnsanların sosyal projeler için bir araya geldiği anlarda Nikola
Tesla'nın tüm insanlığın ortak geleceği için kablosuz elektriği
dağıtma fikri aklıma geliyor. Tesla'nın herkes için ücretsiz
elektrik fikri, otomobiller de dahil geçerli olsaydı dünyanın nasıl
değişebileceğinin düşüncesi bile heyecanlandırıyor. JP Morgan'ın
yatırım yaptığı Tesla'nın dev kulesi, dünyanın enerji
politikalarına ters düşünce yıkıldı. Ama sosyal inovasyon
girişimleriyle bugün yeni bir dünya yaratılıyor. Vahşi
kapitalizmin, daha fazla kâr arzusunun yok ettiği insanın ortak
geleceği şimdi yeniden oluşturuluyor. Sosyal girişimcililiğin
kahraman insanları daha iyi bir dünya fikri çerçevesinde
İstanbul'da bir araya geldi. Ezberlenen işleri yapmak yerine sizce
de yeni fikirleri denemenin zamanı gelmedi mi?
DENEYİMLER PAYLAŞILDI
Farklı ülkelerde, toplumsal meselelere sosyal inovasyonla çözüm
bulmak isteyenleri bir araya getiren, dünyanın önde gelen sosyal
inovasyon ağı Social Innovation Exchange (SIX), ikinci toplantısını
Zorlu Holding ev sahipliğinde İstanbul'da düzenledi. İki gün süren
toplantıda sosyal girişimciler deneyimlerini paylaştı. Sosyal
inovasyon platformu imece'nin yürütücülüğü, ATÖLYE ve S360'ın
içerik ortaklığı, Brookings Doha Center ve UNDP İstanbul Bölge
Merkezi'nin de katkılarıyla düzenlenen SIX Wayfinder Istanbul,
sosyal inovasyonun gelişmesinde önemli rol oynamış inovasyon
elçilerinin yanı sıra alanında uzman 20'yi aşkın konuşmacıyı
ağırladı. Aralarına karışıp sorunlara yaklaşımlarını dinledikçe
ortak değerler oluşturma konusunda daha sık bir araya gelinmesi
gerektiğini düşünüyoruz. Sosyal inovasyon konusunda küresel
deneyimin Türkiye'ye taşınmasında önemli rol oynayan imece
platformunun üyeleri fikirlerini, projeleri, yaşam tarzları ve
davranışlarıyla da destekliyorlar. Küresel deneyimleri Türkiye'ye
taşıyacak bir insan ağı projesine de imza attılar. Üstelik böyle
bir dönemde insanları bir araya getirecek küresel organizasyonları
Türkiye'ye taşımanın önemine dikkat çekerek.
TÜRKİYE'Yİ MERKEZ YAPALIM
SIX Wayfinder Istanbul etkinliğinde konuşan Zorlu Holding Yönetim
Kurulu Üyesi Emre Zorlu, sosyal inovasyon öncülerinin katıldığı
toplantıların İstanbul'da yapılmasının önemine işaret ederek,
Türkiye'yi düşüncenin merkezine taşımayı teklif etti. Zorlu şöyle
devam etti: "Birleşmiş Milletler'in yoksulluk, sağlık, eğitim,
iklim değişikliği, cinsiyet eşitliği, su, enerji, çevre ve sosyal
adalet gibi geniş yelpazedeki sorunların çözümü için belirlediği 17
küresel hedefi devletlerin ya da hayırseverlerin tek başına
çözebilmesi mümkün değil. Şirketlerin, büyüklüğü 150 milyar dolara
ulaşan sosyal etki odaklı yatırımları gündemlerine almaları
gerekiyor. Bu toplantıda sosyal inovasyon ekosistemindeki mevcut
modelleri, ortak bir şekilde daha iyi bir dünya için yeniden
tasarlamak için önemli bir fırsat yakaladık. Bu ekosistemi
geliştirip Türkiye'nin bir sosyal inovasyon merkezi olabilmesinin
önünü açabiliriz. Bunu hep birlikte başarabilirsek sadece ülkemizde
değil bölgemizdeki temel toplumsal meselelerin çözümünde de yön
gösterici olabiliriz." Desteklediği imece platformu hakkında da
bilgi veren Zorlu, şirketlerin toplumsal meselelere sosyal
sorumluluğun dar kalıplarıyla bakmaması gerektiğini dile getirerek,
çözümün daha kapsamlı toplumsal dönüşüm yaratabilecek sosyal
inovasyon ile mümkün olabileceğini söyledi.
150 MİLYAR DOLARLIK SOSYAL EKONOMİ
Sosyal inovasyon olgusunun gelişmekte olan ülkelerde eğitim, mikro
kredi veya gezer bir hastane olarak topluma çözümler sunabileceğine
değinen Emre Zorlu; "Bugün Avrupa'da GSYH'nin yüzde 10'u sosyal
ekonomiden geliyor. AB'de sosyal ekonomide çalışan kişi sayısı 11
milyonu aşıyor. Global Etki Yatırımları Ağı (GIIN) tarafından
yayınlanan Etki Yatırımcı Anketi'nde 2016 yılında sosyal konulara
odaklı 114 milyar dolarlık etki yatırımının olduğu ve buna 2017
sonu itibariyle ilave 26 milyar dolar daha yatırım ekleneceği ifade
ediliyor. Sadece bu rapor bile 150 milyar dolara yaklaşan bir
sosyal inovasyon ekonomisine işaret ediyor. Örneğin; Tesla'nın
yaptığı elektrikli otomobil, solar ve Hyperloop gibi birçok proje,
başlangıçta toplumsal bir sorunu çözmek için ortaya çıkmış ve
zamanla gelir getiren bir işe dönüşüyor" dedi.
ÖNCELİK EĞİTİM VE BİLİMDE OLSUN
Toplantının etkili konuşmalarından biri de The Royal Academy of
Science International Trust'ın Girls 4 Girls programının sözcüsü 11
yaşındaki 6. sınıf öğrencisi Talya Özdemir'den geldi. Talya'nın
önerisi çok açık; "Biz çocuklar, geleceğin liderleriyiz. Hepimiz
için en iyi gelecek söz konusu olduğunda sosyal inovasyonun önemi
ortaya çıkıyor. Sürdürülebilir bir gelecek için, sosyal inovasyonun
önceliği eğitim ve bilim olmalı. Eğitime ve bilime yapılan
yatırımla bir çocuk gelecekte istediği her şeyi yapabilir" diyerek
katılımcılardan yoğun alkış aldı.
KARANLIĞI DELEN EĞİTİM TIRI
Kadınların aydınlanmasını başarabilirsek gelecek nesillerin
aydınlanacağı da kesin. Bu konuda internet okuryazarlığı, sosyal
medya kullanımı çok önemli. Dijital uçurum tehlikesinden kadınlara
öncelik vererek kurtulmak mümkün. Eşit eğitim koşullarına sahip
olamayan kadınların dijital dünyaya entegre olmasını sağlayacak her
proje o nedenle çok önemli. Türk Telekom, 24 ilde 34 farklı noktada
Teknoloji Seferberliği gerçekleştiriyor. Bu kapsamda Türkiye'yi
dolaşan Gezici Eğitim Tırı ile kadınlara eğitim verilecek. Böylece
kadınlara internet ve mobil uygulamalar içerisinde başta sosyal
medya olmak üzere günlük hayatı kolaylaştıran uygulamalar, E-Devlet
platformlarının kullanımı ve internetten alışveriş gibi konular
anlatılacak. Hedef 10 bin kadına eğitim vermek. Türk Telekom
Akademi tarafından verilen eğitimlerden son derece memnun ayrılan
katılımcılar, en çok e-Devlet ve sağlık konularında sorular
yönelttiler. Sosyal medya kullanımın yaygınlaşması ile birlikte
güvenli kullanımın önem kazandığını vurgulayan katılımcılar,
görüntülü konuşma ve konum gönderme konusunda da eğitim
aldılar.
ÜCRETSİZ KAYIT
Eğitimlere katılmak isteyen kadınlar turktelekom.com.tr'den kayıt
olabilir veya 0553 925 3939 ve 0553 926 3939 numaralı rezervasyon
hatlarını arayabilirler. Türk Telekom "Şimdi Senin Zamanın" diyerek
www.seninzamanin.com adı altında kadınlara özel bir portal da
oluşturdu. Sağlıklı yaşam ve beslenme ipuçlarının yer aldığı
portalda, annelere yönelik öneriler, pratik yemek tarifleri ve
kültürel etkinlikler de yer alıyor. Portalda ayrıca kadınların
bulundukları ildeki etkinliklerden haberdar olmaları için özel
etkinlik takvimi de bulunuyor.
ŞİDDET İÇEREN YAYINLARA KARŞI YAPAY ZEKA
Sosyal ağlarda giderek artan şiddet içeren yayınlara karşı yapay
zeka kullanımı artıyor. Facebook, Google ve Twitter moderasyon için
artık yapay zekadan faydalanıyor. Facebook'un CEO'su Mark
Zuckerberg de, her gün siteye yüklenen milyarlarca içeriği
incelemek için ana çözüm olarak, daha çok insanı işe almak yerine
yapay zekadan faydalanmaya çalışıyor. Facebook, yapay zeka
kullandıkları çözümü yeni raporla açıkladı. Sınırlı da olsa
yayından kaldırdığı yayınlarla ilgili bilgi veren Faceebook,
2018'in ilk üç ayında, 2017 yılının son çeyreğinden daha fazla
yayın kaldırdığını açıkladı. Ancak yetkililer önceki yıllara ait
özel rakamlar vermekten kaçınırken bu durumun hızlanmasının
değerlendirmeyi zorlaştırdığını söyledi. Raporda Facebook'un
kaldırdığı tüm yayınlar da yoktu. Facebook yetkilisi bu yılın ilk
çeyreğinde siteden çıkartılan içeriğin topluluk standartlarını
ihlal ettiğini ancak raporda detaylandırılmadıklarını çünkü
şirketin hâlâ bunları incelemek için istatistikler geliştirdiğini
söyledi.
KATKISI ARTIYOR
Facebook'un veri analizi başkan yardımcısı Alex Schultz, "İşimizi
gerçekten iyi yaparsak, her bir içeriğin kullanıcılarımız
tarafından görülmeden önce yapay zeka tarafından işaretlenmesini
sağlayabiliriz. Hedefimiz bunu yüzde 100'e çıkarmak" diye
konuşuyor. Şeffaflık için birçok adım atmak zorunda kalan Faceebok,
sahte, manipüle edilmiş haberler ve kötü içeriklerin yayılmasına
sebep olduğu için diken üstünde. Özellikle Myanmar ve Sri Lanka
gibi ülkelerde Facebook'ta yaygın olarak paylaşılan görüntüler ve
bilgiler gerginlikleri körüklüyor, saldırılara ve şiddete yol
açıyor.