Mısır’da bir imam, sabah ezanında zikredilen “Essalatuhayrun
minen nevm”, yani “Namaz, uykudan hayırlıdır” ifadesini
“Essalatuhayrunminfacebook” olarak
değiştirmiş; “Namaz, ‘Facebook’tan hayırlıdır”
diye!..
Tabii müftülük, ilahi iradeye teslimiyet çağrısı demek olan ezana
böylesi şahsi bir iradi müdahaleyi hoş karşılamayıp imamı görevden
almış. Ama sanırım kimse imamın kötü bir niyeti olduğunu ileri
sürmemiştir. Bilakis o, günümüz dünyasının gerçekliği karşısında
dinin durumuna ilişkin kendince endişe verici gözlemlerini ilginç
bir tepkisel yorumla dışa vurmuş sayılabilir.
Bilindiği üzere ifade, uykudayken sabah ezanını
duymayan Hz. Muhammed’i sitemle uyandırmış
olan Bilal-i Habeşi’ye ait ve o, Peygamber’e
hem de hiddetle “Essalatuhayrun minen nevm Ya Resulallah”
demiş. Peygamber bu “çıkışma”yı o kadar beğenmiş ve benimsemiş ki
Bilal’in bunu ezanda hep söylemesini istemiş.
Dolayısıyla ifade, günün yorgunluğundan derin bir uykuya yatıp
namaz için uyanmakta zorlanan Müslümanlara uyarı olarak sabah
ezanında yerini almış. Gelgelelim bugün aynı Müslümanlar sabah
namazını uykuya daldıkları için değil, sabaha kadar siber ortama,
internet, “Facebook”, “Twitter”a takıldıkları için kaçırıyorsa ne
denilebilir ki başka?! İmamımız işte bu yeni “gaflet”
karşısında ezanda böylesi bir “modifikasyon”a gitme gereği
duymuş. Tayyip Erdoğan’ın
bir ara siyasi korkularla hedef aldığı “Facebook”u, o da dini
kaygılarla hedef almış.
Tabii burada hedef tahtasına oturtulanın daha genel çerçevede
“popüler kültür” olduğu söylenebilir. Çünkü internet artık popüler
kültürün ana mecrası… Ve bu bakımdan din ulemasınca gösterilen
tepkilerle ilk kez karşılaşmadığımız da not edilmeli. Mesela eski
Diyanet İşleri Başkanı Prof. Dr. Ali
Bardakoğlu da şu ilginç görüşleri kaleme almıştı:
“Bugün artık dine ve dindarlığa kültürel bağlamdaki
asıltehdit, pozitivist veya teorik bazdaki ateist
mülahazalardan değil, gündelik hayat akışının
ürettiği popüler kültürden; bu kültürün manevî, dinî ve
ahlakî değerleriaşındırmasından ve toplumları tüketim
kitlelerine dönüştürme çabasından gelmektedir” (“Diyanet”,
Sayı: 182, 2006).
Bir bakıma aynı kapıya çıktığı söylenebilecek iki ifade: Uyku
yerine artık “Facebook”un namaza engel oluşturması gibi, ateizm
yerine de “popüler kültür”ün dine tehdit
oluşturması…