Fıkıh Profesörü Hayrettin Karaman 2009’daki yazısında devletin “Gelire Endeksli Senet” (GES) çıkarmasını uygun bulmuş, bunun faiz olmadığını yazmıştı. İki gün önceki yazısından ise bunun faiz olduğunu yazıyor. (Yeni Şafak, 12 Haziran)
Hukukta da fıkıhta da insanlar fikir değiştirebilir. Ayrıntıda tanımı değiştiren farklar da olabilir. Hayrettin Hoca’nın yazısının önemi, bu çağda fıkıhla devlet idare edilemeyeceğini göstermesidir. Zaten Hoca’nın kendisi müstebit hükümdarlar yüzünden fıkıhta kamu hukukunun gelişmediğini yazmıştır. Kamu hukuku olmadan devlet yönetilebilir mi?!.
FIKIH TARTIŞMASI
Mesele fıkıhta asırları kapsayan bir tartışmanın şimdi GES’lerde ortaya çıkmasıdır: Altın, gümüş, para, buğday vs. gibi “misli” denilen değerlerin borç verilmesinde, bunların kullanımı karşılığında “getiri” alınması faiz sayılmış ve haram olduğu ifade edilmiştir.
Ama “mal” kullanımı karşılığı alınan “getiri” kira oluyor, faiz sayılmıyor...
Karaman Hoca devletin gelir karşılığı borç alamayacağını, bunun faiz olduğunu yazıyor. Fakat o geliri sağlayan mesela Hava...