Katkısı, “karşılaştırmalı
tarih” yöntemi oldu. Tarihçilerin bakış
açısını değiştiren yaklaşım şuydu:
Aynı zaman diliminde farklı
ülkelerde-toplumlarda, neler
yaşandığına bakarak tarihsel değerlendirme
yapmak…
Yani:
Mustafa Kemal’in Bandırma Vapuru ile
Anadolu’ya geçmesini değerlendirirken, “izni veren”
işgalci İngiltere’nin aynı dönemde, kendi ülkesinde
neler yaşadığını da bilmeniz gerekir! Sadece tek bir
evrağa-belgeye bakarak büyük tarihsel sonuçlara
varmak yanıltıcı olabilir…
100 yıl önceye dönelim:
Mustafa Kemal’in, 9.
Ordu Müfettişi olarak asli görev
yeri; Trabzon, Erzurum, Sivas, Van illeri ile Canik
(Samsun) ve Erzincan livaları (İl – ilçe arası)
idi. Buna ek olarak; Diyarbakır, Bitlis,
Elazığ, Ankara ve Kastamonu da eylem alanıydı.
Görev tanımı, bölgede asayişin sağlanması ve
düzen dışı olayların nedenlerinin
saptanmasıydı. Bunları biliyoruz.
Peki…
İngilizler, Mustafa Kemal’in Anadolu’ya gitmesine
izin veren belgeyi hangi şartlar
altında verdi? İngiltere’de 1919 yılında
neler yaşandı?
Bunlara tek tek bakalım: