Dönem 19’uncu yüzyıl…
Avrupa tarafından “hasta adam” tabiriyle anılan Osmanlı; siyasi, ekonomik, askeri, sosyal ve kültürel reformlar yaptı.
Mesela:
Senedi İttifak belgesiyle ülke sınırı çizildi, ayanların gücü sınırlandı, tımar sistemi kaldırıldı, askeri yapı kökten değişti. Daha ayrıntılı yazarsam arazilerin tapulanması, aşiretlerin vergi toplama ve toprak, silah üzerindeki tasarruf hakkının ellerinden alınması gibi, merkezi idarenin güçlendirilmesi feodal beyliklerde ayaklanmaya yol açtı.
Dört asırdır “özerk” olan ve bağımsız hareket eden Kürt aşiret başkaldırısının temel sebebi bu oldu; ne etnik, ne dini idi yani, ekonomikti…
Evet bu yüzyılda Osmanlı, Avrupa’nın kapitalist düzene uyum için ilk adımları attı. Ki: