Zeytin tüm ağaçların anasıdır.
Dünyada 900 milyon zeytin ağacı var; 100
milyon küsuru Türkiye'de.
Zeytinyağı üretiminde dünyada yerimiz neresi? Hiç öyle İtalya veya
İspanya ile kıyaslamayım!
Suriye'nin yüzölçümü 185 bin,
Türkiye'nin 783 binkilometrekare! Savaş çıkmadan
önce Suriye'nin zeytinyağı üretimi 185 bin ton;
bizim, 135 bin ton idi!
O yıl dünya zeytinyağı üretimi 3 milyon 205 bin ton! Küsurat kadar
değiliz!
Türkiye'de yıllık zeytinyağı tüketimi kişi başı 2
litre… Yoksullar ucuz margarin yiyor!
Onun da yüzde 73'ü palmiye yağı, kalanı soya, kolza vb. yağlar.
Neyse konu başka…
Bilirsiniz… Sofralık zeytin üretimiyle hep
övünüyoruz; yılda ortalama 300-400 bin ton üretim yapılıyor.
Dışarıya 60-70 bin ton sofralık zeytin satıyoruz.
Övünmemiz bu! Yahu… Mısır bile, 100-120 bin ton sofralık
zeytin ihraç ediyor!Daha yeni üretime geçen Arjantin bile
bizi geçmeye başladı. Fas ile eşit sayılırız. Ne
övünmesi?
Acıklı halimiz: 2002 yılında 50 bin ton siyah
zeytin ihracatı yaparken, bu 12 bin tona
kadar düştü. Bu gidişle yakında ithalata başlarız! Baksanıza…
32 kooperatifin oluşturduğu Tariş, 2005 yılında 16 bin
tonzeytinyağı alırken, bu rakam 2014'te 3 bin
tona kadar düştü.
8 kooperatifin oluşturduğu Marmarabirlik'in alımı
aynı yıllarda 50 bin tondan 23 bin tona indi.
Zeytin üretimi azalıyor.
Niye?
Ağababaları istedi
Zeytinyağı ilk kez 1966 yılında destekleme alım
kapsamına alındı.
Turgut Özal'ın vahşi neoliberalizme boyun eğdiği
dönemde 1986'da çıkarıldı. İktidarın değişmesiyle
1991'de yeniden destekleme kapsamına alındı.
Tansu Çiller'in aldığı 5 Nisan 1994 kararlarıyla
tekrar çıkarıldı. “Ağababaları” IMF, Dünya
Bankası, Dünya Ticaret Örgütü ve AB tarımı çökertmek için ne
kurnazlıklar yaptı:
“Doğrudan Gelir Desteği” adında yeni destekleme
türü ortaya çıkardılar! Denilecek ki, “bu sistem ABD ve AB
ülkelerinde de var.” Evet, var! Ancak…
ABD- AB'deki Doğrudan Gelir Desteği uygulaması, üretimle bağlantı;
ne kadar ürettin, o kadar para!
Türkiye'de ise, tümüyle üretimden bağımsız; üret -üretme
göster tapunu al paranı! Bu nedenle, 2000 yılında 2.2
milyar TL olan Doğrudan Gelir Desteği, 2008 yılında 6.5 milyar
TL'ye kadar çıktı. Söyler misiniz; köylü niye
üretsin?
Sonuçta…
Bugün… Zeytinin anavatanı ne Mardin'de ne de
Maraş'ta bir tek zeytinyağı üretim tesisi kaldı.
Hatay'da ise sadece bir tek tesis
çalışıyor. Suriye kadar
olamadık!
Bu hale nasıl düştük/düşürüldük?