TÜRKİYE’de sayıları 3.5 milyona ulaşan Suriyeli mültecilerin durumunun kamuoyunda hassas bir tartışmaya konu olduğu bir vaka. Suriye’deki çatışmaya kalıcı bir siyasi çözüm bulunması, belki tümü için olmasa bile, mültecilerin dönüşü meselesi açısından da büyük önem taşıyor.
Peki Suriye’de bir siyasi çözüme ne kadar yakınız?
Siyasi çözüm Birleşmiş Milletler gözetiminde işleyecek Anayasa Komitesi’nin çalışmaları sonucu şekilleneceğinden, sorunun yanıtı öncelikle bu komitenin fiilen kurulup mesaiye başlamasına bağlı.
*
Komitenin nasıl oluşturulacağına ilişkin ana esaslar geçen ocak ayında Rusya’nın Soçi kentinde toplanan rejimle muhalefetten temsilcilerin katıldığı Suriye Ulusal Diyalog Kongresi’nde kararlaştırılmıştı. Bu esaslar daha sonra yürütülen bir dizi çok taraflı müzakerede olgunlaştırıldı ve ortaya çözüm sürecinin nasıl işleyeceğini tarif eden bir yol haritası çıktı.
Bu yol haritasına göre, Suriye’nin yeni anayasasını hazırlayacak Anayasa Komitesi, Esad rejiminden 50, muhalefetten 50 ve bu iki grubun dışında kalan üçüncü bir listeden gelen 50 kişinin katılacağı toplam 150 kişilik bir forum halinde çalışacak.
Üçüncü liste, ki buna ‘orta liste’ de deniyor, kritik önemde. Varılan ortak anlayışa göre, bu listede Suriyeli uzmanlar, sivil toplum, bağımsızlar ve aşiret liderlerinin temsil edilmesi öngörülüyor.