Bugün yayımladığımız harita, Hatay’a sınırdaş olan İdlib’de muhalefet ve rejim bölgelerini ayıran sınır hattının çevresinde Türkiye, Rusya ve İran’ın tesis ettiği askeri gözlem noktalarını gösteriyor. Türkiye’nin 12, Rusya’nın 10 ve İran’ın 7 olmak üzere toplam 29 askeri gözlem noktası var sınır boyunca.
Bu gözlem noktaları, Suriye’ye dönük ‘Astana Süreci’ni başlatan bu üç ülkenin İdlib’de çatışmasızlık ortamının gözetilmesine kefil olduklarının ifadesidir.
Üç garantör ülkenin askeri mevcudiyetleri ile çevreledikleri bu bölge, Suriye iç savaşında ayakta kalmayı başaran kalan Esad muhalifi cihatçı grupların ülkenin batısında kendilerine sığınak buldukları son barınağı gösteriyor.
BM’nin resmi rakamlarına göre, göre 1.2 milyonu yerinden edilmiş Suriyeliler olmak üzere toplam 2.5 milyon insanın yaşadığı bu coğrafyada irili ufaklı sayısız cihatçı grup sahada faaliyet gösteriyor. Söz konusu gruplar sıkça ittifaklar altında faaliyet gösterirken, kendi aralarında da sürekli çatışabiliyor.
İdlib’de önümüzdeki döneme ilişkin istikrarsızlık senaryolarından başlıcası, kuşkusuz Esad rejiminin burada egemenliğini yeniden tesis etmek üzere bu gruplara karşı topyekûn bir saldırıya girişmesi ihtimalidir. Cihatçı grupların kendi aralarındaki çatışmaların eşiğinin tırmanması da göz ardı edilmemesi gereken bir ihtimaldir. İki senaryonun iç içe geçtiği büyük bir kaosla da karşılaşabiliriz.
***