BİR süredir 24 Haziran’da ilk kez ittifak sisteminin işleyecek olması nedeniyle yeni sistemde oyların nasıl kullanılacağı ve nasıl hesaplanacağı konusunda sorularla karşılaşıyorum.
Kısa bir yazı dizisi içinde bu soruların yanıtlarını vermeye çalışacağım.
Yöntem olarak önce milletvekili seçimi için nasıl oy kullanılacağı başlığıyla yola koyulup, şu sorulara yanıt arayabiliriz:
“Yalnızca ittifaka oy atabilir miyiz? Hem ittifaka, hem de bir partiye oy kullanabilir miyiz? Bu seçeneğe yöneldiğimizde, ittifakla birlikte en çok kaç parti için oy verebiliriz? Mührü ittifaka değil de, ittifak bünyesindeki birden çok partiye basabilir miyiz?”
*
Oy kabinine giren seçmenler, sandık kurulu tarafından kendilerine verilmiş olan oy pusulasında üstünde ‘CUMHUR İTTİFAKI’ ve ‘MİLLET İTTİFAKI’ olmak üzere iki hane ve ayrıca bunların altında partilere ayrılmış bölümlerle karşılaşacak.
Geçen mart ayında kabul edilen ve kısaca ‘İttifak Yasası’ olarak adlandırılan 7102 sayılı yasayla seçim sisteminde ilk kez oy pusulalarında ‘ittifak alanı’ kavramı getiriliyor. Bu kavram, yasada “İttifak alanı, ittifak unvanı bölümü ile aralarındaki boşluk dâhil ittifak yapan siyasi partilerin sütunlarının tamamını ifade eder” şeklinde tanımlanıyor.