Takvim, gün ve ayı aşarak ele
alındığında tarih olmaktadır.
69 yıl evvel 14 Mayıs 1950’de
DP-Demokrat Parti, 27 yıldır işbaşında olan “resmî devlet partisi”
CHP-Cumhuriyet Halk Partisini ağır yenilgiye uğratarak tek başına
iktidar oldu.
II. Meşrutiyet’ten sonra
1945’te tekrar çok partili hayata geçilince 7 Ocak 1946’da DP
kurulmuştu. Kurulduğu yıl 21 Temmuz 1946’da genel seçimler yapıldı.
Bu bir baskın seçimdi. İktidar, DP’nin teşkilatlanmasını önlemek
istemişti. Hem teşkilatlanmayı ikmal edemediği ve hem de sonra çok
meşhur olacak ve günümüze kadar konuşulacak olan “açık oy, gizli
tasnif” hilesi yüzünden seçimi kaybetmişti.
DP, 14 Mayıs 1950’de ikinci
kere seçime girmiş ve bu seçimi açık ara farkla kazanmıştı. Seçim
neticelerine göre DP, yüzde 52,7 ile 408 MV, CHP yüzde 39,4 ile 69
MV çıkarmıştı. Böylece, İsmet İnönü reis-i cumhurluğu, Şemsettin
Günaltay başvekilliği kaybetmiş, Celal Bayar cumhurbaşkanı, Adnan
Menderes başvekil olmuştu.
14 Mayıs 1950’ye siyasi
edebiyatta “Beyaz İhtilal” denmiştir, 3 Kasım 2002’ye ise “Anadolu
İhtilali” denecekti. Daha MHP’nin kurulmasına 15 sene, AK Parti’nin
kurulmasına 52 sene vardır.
Bugünlerin siyasi geçmişi,
“Dörtlü Takrir”lerin, 14 Mayıs’ların yaşandığı günlere
dayanmaktadır. 1946’da bu ikinci dönemdeki çok partili hayatın ilk
seçim hilesi yapılmış, 1950’de DP seçimi kazanınca CHP’li
kodamanlar, halkı aşağılayıcı kabalıklarla iktidarı vermek
istememiş fakat “Türk Baharı” geldiği için naçar, el mahkûm olarak
iktidarı teslim edince de Tek Parti Zihniyetinden subaylar, ordu
içinde gizli bir cunta kurmuşlardır. 27 Mayıs’ın nüvesi bu
cuntadır.