Vakıflar Genel Müdürlüğü,
Kırım, Yemen, Macaristan üçgeninde ecdadın vakıf eserlerini imar
veya yeniden inşa faaliyeti içinde bulunuyor. Tam hedefse bütün
Osmanlı mülküdür. Halen gönül coğrafyamızda 50 vakıf eser üzerinde
çalışmalar devam ediyor.
Bu çalışma merkezlerinden biri
de Bosna Hersek Cumhuriyetidir. Burada da Bosna kısmı ve bilhassa
Bursa, Safranbolu ve İstanbul Fatih’in kardeşi
Saraybosna’dır.
Saraybosna’da birçok Osmanlı
mirası eser, hünerli ve titiz eller tarafından imar edilerek
yeniden hizmete açılmıştır. Bunları meşhur Başçarşı takip
edecek.
Bizim ziyaretimiz, Foça Alaca
Camii’nin açılışına iştirak içindi. Balkanlarda, bu ismi taşıyan 3
cami bulunmaktadır. Makedonya’nın Kalkandelen şehrindeki
Kalkandelen Alaca Camii, Bosna Hersek’teki Travnik Alaca Camii ve
Bosna Hersek’in Sırp bölgesindeki Foça Alaca Camii. Travnik’in
lakabı “Vezirler Şehri”. Vezirlerin burada ikamet etmelerinden
dolayı bu isim verilmiş. Yeşillikler, akarsular arasında müze
şehirlerimizden biridir.
Foça’daki Alaca Camii’nin ilk
banisi 16. Asırda Gazi Ağa’dır. Cami zamanla harap olunca 1757’de
Bosna Valimiz Kamil Ahmed Paşa tarafından büyütülüp şadırvan ilave
edilmek suretiyle yeniden inşa edilmiştir. Artık altında irad
getiren dükkânları da olan Alaca Camii, 19. Asır başlarında yanıp
yıkılınca bu defa da Bosna Valimiz Süleyman Paşa tarafından yeniden
inşa edilerek ibadete açılmıştır. Bundan dolayı mabedin diğer adı
“Süleyman Paşa Camii”dir. 1945’te II. Dünya Harbi’nin tahribatına
maruz kaldığından bir de bu yıl elden geçirilmiştir.