Sual: Namazın kazaya kalmaması için, zaruri durumlarda, öğle ile
ikindiyi ve akşamla yatsıyı birleştirerek kılmak caiz olur mu?
Cevap: Hanefi mezhebinde, yalnız Arafat meydanında ve Müzdelifede
hacıların iki namazı cem etmeleri lazımdır. Öğle ile ikindi Arafat
meydanında, akşamla yatsı da Müzdelifede cem edilir.
Maliki ve Şafii mezheplerinde, seferde, hastalıkta ve ihtiyarlıkta
öğle ile ikindi ve akşam ile yatsı namazları cem edilebilir. Yani
ikisinden birisi, diğerinin vaktinde kılınabilir.
Hanbeli mezhebinde, seferde, hastalıkta, kadının emzikli veya
müstehâza, özürlü olmasında, abdesti bozan özürlerde, abdest ve
teyemmüm için meşakkat çekenlerde, âmâ ve yer altında çalışan gibi,
namaz vaktini anlamakta aciz olanın, canından, malından ve
namusundan korkanın ve maişetine zarar gelecek olanın, iki namazı
cem etmeleri caiz olur.
Namazı kılmak için işlerinden ayrılmaları mümkün olmayanların, bu
namazlarını kazaya bırakmaları, Hanefi mezhebinde caiz değildir.
Bunların, yalnız böyle günlerde, Hanbeli mezhebini taklit ederek,
kılmaları caiz olur. Cem ederken, öğleyi ikindiden ve akşamı
yatsıdan önce kılmak, birinci namaza dururken, cem etmeyi niyet
etmek, ikisini art arda kılmak ve abdestin, guslün ve namazın
Hanbeli mezhebindeki farzlarına ve müfsitlerine uymak lazımdır.
***
Sual: Haram, günah olan şeyleri, mesela fırından ekmek çalıp açları
doyurmak gibi iyi niyetle yapınca yine bunlar haram, günah olur
mu?