“Boğulmak üzere olanı
kurtarmak için namazı vaktinden sonra kılmak
sahihtir.”
Sual: Dinimizde, namazı
vaktinde kılmaya mani olan özürler var mıdır, varsa bunlar
nelerdir?
Cevap: Farz ve
vacib olan bir namazı kazaya bırakabilmek için, iki özür vardır:
Biri, düşman karşısında olmaktır. İkincisi, seferde olan kimsenin
hırsızdan, yırtıcı hayvandan, selden, fırtınadan korkmasıdır.
Bunlar, oturarak ve herhangi bir tarafa dönerek veya hayvan
üzerinde ima ile de kılamadığı zaman, namazı kazaya bırakabilir. Bu
iki sebeple, uyku ve unutmak sebebi ile namazı vaktinde kılamamak
günah olmaz. Dürr-ül-muhtârda; kış aylarında, yatsıyı vaktinin üçte
birine kadar geciktirmenin müstehab olduğu bildirildikten
sonra;
“Vakit girdikten sonra uyuyup
namazı kaçırmak, haram olmaz ise de tahrimen mekruhtur. Birisine
tembih ederek veya saat çalarak uyanmayı temin edince ve vakit
girmeden evvel uyumak mekruh olmaz” denmektedir. Eşbâh
şerhinde;
“Boğulmak üzere olanı ve
benzerlerini kurtarmak için namazı vaktinden sonra kılmak sahihtir”
deniyor. Fakat, özür bitince, hemen kaza etmesi farz olur. Haram
olan üç vakitten başka, boş vakitlerde kılmak şartı ile, fevt olan
namazı, çoluk çocuğunun rızkını kazanacak kadar geciktirmek caiz
olur. Daha fazla geciktirilirse, günaha girmeye başlar. Nitekim,
Resûlullah efendimiz, Hendek Muharebesinin şiddetinden
kılamadıkları dört namazı, hemen o gece, Eshâb-ı kirâm yaralı ve
çok yorgun oldukları hâlde, cemaatle kıldı.
***
Sual: Bir tarlayı
kiralarken, ne ekileceği, sözleşme yapılırken bildirilmeli midir ve
ağaç dikmek için de tarla kiralanabilir mi?
Cevap: Tarla
kiraya verilirken, ne ekileceği bildirilmeli veya her şey
ekilebilir demelidir. Tarla; bina yapmak, ağaç dikmek üzere de
kiralanabilir. Müddet bitince, bunları kaldırmak veya tarla
sahibinin bunları satın alması lazımdır. Yonca da ağaç
gibidir.
***
Sual: Dinimizde yalnız
cuma günleri oruç tutmanın ve yalnız cuma geceleri teheccüd namazı
kılmanın herhangi bir mahzuru var mıdır?
Cevap: Yalnız
cuma günleri oruç tutmak ve yalnız cuma geceleri teheccüd namazı
kılmak mekruhtur.
***
Sual: Hasta olan bir
kimse, sağlamken kazaya kalan namazlarını, teyemmüm yaparak,
oturduğu yerde veya ima ile kaza edebilir mi?
Cevap: Bir
kimse, sağlamken kılmadığı namazları, hasta iken teyemmüm ederek ve
ima ile kaza etmesi caizdir. İyi olursa, tekrar kılması lazım
olmaz. Kaza kıldığını başkasına bildirmemelidir. Çünkü namazı
vaktinde kılmamak günahtır. Günahı ise, gizlemek
lazımdır.