Sual: İnsanların hâllerinde ve işlerinde yani kaderlerinde
değişiklik olur mu yoksa ezelde nasıl takdir edilmiş ise öyle mi
meydana gelir?
Cevap: Ahmet ibni Kemal Paşa hazretlerinin Levh-il-mahfûz ve
Ümm-ül-kitap ve Ebüssuuud Efendi'nin Kaza Kader risalesinde, konu
ile alakalı olarak buyuruluyor ki:
“Ra'd suresindeki, (Allahü teâlâ, dilediğini siler. Dilediğini
değişdirmez. Ümm-ül-kitâb, Ondadır) meâlindeki âyet-i
kerimede, Levh-i mahfûz bildirilmektedir. Ümm-i kitâb, ezeli olan
kelam-ı ilâhînin ismidir. Melekler, bunu anlayamaz. Zamanlı
değildir. Yani burada zaman yazılı değildir. Allahü teâlâdan başka,
kimse bilmez. Hiç yok olmaz. Levh-i mahfûzda ise, değişiklik
olur.