İhtiyaç eşyasından ve borçlarından fazla olarak, zekât nisabı
kadar parası bulunan her Müslümanın kurban kesmesi vaciptir.
Sual: Elinde mevcut birikmiş parası olmayıp da, evi, arabası olan
kimsenin, kurban kesmesi gerekir mi?
Cevap: İhtiyacı olan eşyadan ve borçlarından fazla olarak, zekât
nisabı kadar malı, parası bulunan her Müslümanın, fıtra vermesi ve
kurban kesmesi vacip olur. Fıtra ve kurban nisabına malik olana
zengin denir. Bunun zekât alması haram olur.
İhtiyaç eşyası demek, kıymetleri ne kadar çok olursa olsun, bir ev,
bir aylık yiyecek, her yıl üç kat elbise, çamaşır, evde kullanılan
eşya ve aletler, binecek vasıtası, meslek kitapları ve ödeyeceği
borçlarıdır. Bu eşyanın mevcut olması şart değildir. Eğer mevcut
iseler, zekât, fıtra ve kurban için nisap hesabına katılmazlar.
Ticaret için olmayan, ihtiyacından artan eşya, kiradaki evler,
evindeki süs eşyası, yere serili olmayan halılar, kullanılmayan
fazla ev eşyası, sanat ve ticaret aletleri, burada ihtiyaç eşyası
sayılmaz. Bunlar fıtra ve kurban için, nisap hesabına katılır.
Oturduğu ev büyük ise, ihtiyacından fazla, kullanılmayan odaların
nisaba katılmaması sahihtir.
Köyde, çölde, şehirde mukim olan, akıllı, baliğ, hür ve Müslüman
erkek ve kadının, ihtiyacından fazla nisap miktarı malı veya parası
varsa, kurban bayramı için niyet ederek, belli günlerde, belli bir
hayvanı kesmeleri vacip olur. Şeyhayn'e göre, babasının, zengin
çocuğu için de çocuğun malından kesmesi lazımdır. Etini bu çocuktan
başkası yiyemez. Çocuktan artan et satılıp, parası ile çocuğa,
elbise gibi, devamlı kullanılabilecek şeyler alınır. Fakat fetva
imâm-ı Muhammed'in ictihadına göredir. Buna göre, babanın çocuğu
için kendi malından da, çocuğun malından da kesmesi vacip
değildir.
***