Malı sarf edecek yerleri ve kendi malındaki başkalarının hakkını
öğrenmek lazımdır.
Sual: Bir kimse, elindeki kendine ait malını istediği gibi kullanma
yetkisine sahip midir, mesela bu malını yakabilir veya denize
atabilir mi?
Cevap: Malı kendi bedeni için kullanmadığı zaman, hakkı, yani
lüzumu olmayan yere, az da sarf etmek israf olur. Mesela, malı
ateşte yakmak, denize atmak böyledir. Lüzumu olan yere, lüzumundan
fazla vermek de israf olur. Mesela, çoluk çocuğuna ihtiyaçlarından
fazla şeyler vermek israf olur. İhtiyaç, İslâmiyetin gösterdiği
miktarlar ile ve memleketin âdetine göre belli olur. Görülüyor ki,
malı sarf edecek yerleri ve kendi malındaki başkalarının hakkını
öğrenmek lazımdır.
İnsanın, kendi malında bulunan, başkasının hakkını ödemesi, israf
değildir. Bu hakları hemen vermek lazımdır. Bu hakların en mühimi,
zekâttır.
***
Sual: Yemek yemeye ve su içmeye başlamadan önce veya bitirdikten
sonra ne denir?
Cevap: Yemeye ve içmeye başlarken Besmele okumalıdır. Yeme ve içme
sonunda Elhamdülillah demelidir. Bunları söylemek ve yemekten önce
ve yemekten sonra el yıkamak, sağ el ile yemek ve içmek sünnettir.
Resûlullah efendimizin yemekten sonra okuduğu ve okunmasını
emrettiği dualar, Şir'at-ül-islâm şerhinde ve Mevâhib-i
ledünniyyede yazılıdır. Yemektekilere hatırlatmak için Besmele,
yüksek sesle söylenebilir. Hazînet-ül-me'ârif kitâbı, Ebû Dâvud,
Mu'âz bin Cebel ve Enes bin Mâlik hazretlerinden gelen şu hadîs-i
şerifi nakletmektedir: