"İstediğini ye, istediğini
giyin! İnsanı yanlış yola götüren, israf ve
tekebbürdür."
Sual: Bir kimsenin, canı
çektiği her yiyeceği, içeceği, yemesi ve içmesi israf olur
mu?
Cevap: Her
istediğini yemek de israftır. İbni Mâce, imâm-ı Beyhekî ve Abdullah
ibni Ebiddünyâ hazretleri kitaplarında, Enes bin Mâlik
hazretlerinin, Resûlullah efendimizin;
(Her istediğini yemek
israftandır) buyurduğunu naklediyorlar.
Günde iki kere ve her istediğini
yemenin israf olması, doyduktan sonra veya hazım, sindirim olmadan,
acıkmadan tekrar yemek israf olur demektir. Çünkü, gündüz ikinci
olarak yemek, hele kısa günlerde ve çalışmayan kimseler için, çok
kere, tam acıkmadan yemek olur. Bir sofrada, her istediğini yemek
de, doyduktan sonra yemek olur. Bildirilen iki hadîs-i şerifte,
israf olduğunu açıkça anlatmadığından, israfa, harama teşbih,
benzetme buyurulması da mümkündür.
Fakat, bir yemekten usanıp her
birinden biraz yiyerek ibadet yapmak mesela oruç tutmak, helal
kazanmak için çalışmak veya Müslüman kardeşlerine yardım etmek gibi
ibadetler için kuvvetlenmek düşüncesi ile veya sofrada misafir
bulundurmak niyeti ile olursa, israf olmayacağı, Hulâsa kitabında
ve başka kitaplarda yazılıdır. Kitapların sözü, yemek çeşitleri,
yalnız bu iki sebeple arttırılabilir demek değildir. Ziyan
etmedikçe ve başka bozuk niyet ile olmadıkça, lezzet ve zevk için
arttırmak da caiz olduğunu, A'râf sûresinin 31. âyeti ve Mâide
sûresinin 90. âyeti göstermektedir. Bu iki âyet-i kerimeye
dayanarak, âlimlerimiz, her çeşit meyve yiyerek lezzet almaya caiz
demişler ve Resûlullah efendimizin çeşitli meyve yediğini haber
vermişlerdir. Abdullah ibni Abbâs hazretleri için
buyurulan;
(İstediğini ye,
istediğini giyin! İnsanı yanlış yola götüren, israf ve
tekebbürdür) hadîs-i şerifi, Buhârîde
yazılıdır.
***
Sual: Bir kimsenin, kendi
elbisesini yırtması, yakması, günah işleyenlere para, mal vermesi
de israf olur mu?
Cevap: Bu
konuda Hadîka kitabında buyuruluyor ki:
“Başkasının malını helak etmek,
zulüm olur. Ödemek lazım olur. Kendi malını helak etmek ise, israf
olur. Günah işlemek için ve günah işlenilmesi için verilen mal ve
paralar da israf olur.”
***
Sual: Din bilgilerine
inanmamak, aşağılamak imanı giderir mi?
Cevap: İslâm bilgilerine
inanmamak, bunları ve din âlimlerini aşağılamak da, küfür olur,
imanı giderir.