Zalimin, bidat sahibinin
ve öğünmek için çok para harcamış olanın davetine
gidilmez.
Sual: Davet edilen yere
gitmenin lazım olduğu söyleniyor, anlatılıyor ve yazılıyor. Peki
her davet olunan yere gidilir mi?
Cevap: Bu
konuda İmâm-ı Rabbânî hazretleri Mektûbat kitabında buyuruyor
ki:
“Müslümanların haklarını gözetmek
lazımdır. Hadîs-i şerifte; (Müslümanın Müslüman
üzerinde beş hakkı vardır: Selamına cevap vermek, hastasını
yoklamak, cenazesinde bulunmak, davetine gitmek ve aksırıp
'elhamdülillah' diyene, 'yerhamükellah' diyerek cevap
vermek) buyuruldu. Fakat, çağırılan yere gitmek için,
şartlar vardır. İhyâ kitabında diyor ki; “Yemek şüpheli ise,
sofrada ipek kumaş, altın, gümüş varsa, tavanda ve duvarlarda canlı
resimleri varsa, çalgı çalınıyorsa, oyun oynanıyorsa, böyle olan
yere gidilmez. Zalimin, bidat sahibinin ve kötü kimselerin, öğünmek
için çok para harcamış olanın davetine de gidilmez.”
Şir'at-ül-islâm kitabında; “Riya, gösteriş için yapılan davete
gidilmez” deniyor. Muhît kitâbında da; “Oyun oynanan, çalgı
çalınan, Müslümanlar çekiştirilen, içki içilen davete gidilmez”
denmektedir. Metâlib-ül-mü'minîn kitabında da böyle yazılıdır.
Böyle mâniler bulunmayan davete gitmek lazımdır.” İbni Âbidînde de
deniyor ki
“Haram olan şeyler, odada ise
gidilir. Sofrada ise gidilmez. Bilmeyerek gidildiyse, kalbi ile
beğenmeyerek oturulur veya bir bahane ile geri dönülür. Çünkü haram
işlememek için, sünnet terk edilir. Gıybet söylemek veya dinlemek,
çalgıdan ve oyundan daha büyük günahtır. Söz ve makam sahibi ise,
sofrada günaha mâni olmalı veya geri dönmelidir.”
***
Sual: Uzaktan gelen
misafire, her gün ikramda bulunmak gerekir
mi?
Cevap: Mâ-lâ-büdde kitabında
deniyor ki:
“Gelen misafire üç gün ziyafet
vermek, müekket sünnettir. Sonraki günlerde
müstehabdır.”
***
Sual: Selam verirken
eğilmek, dinimiz açısından uygun mudur?
Cevap: Bu
konuda Berîka kitabında deniyor ki:
“Selam verirken ve selam alırken
eğilmek günahtır. Hadîs-i şerifte; (Karşılaştığınız
zaman, birbirinize eğilmeyiniz,
kucaklaşmayınız!) buyuruldu. Allahü teâlâdan başkası
için rüku ve secde yapmak haramdır.” İbni Nüceym Zeyneddîn Mısrî
hazretleri Segâir ve Kebâir kitabında, el ile selam vermek günahtır
diyor. İsmail Sivasî hazretleri, bunu açıklarken; “Çünkü, el ile
selam vermek, kâfirlerin âdetidir” diyor.