Müslümana kötü isim
takmak veya başkasının taktığı kötü ismi söylemek caiz
değildir.
Sual: Çocuklara isim
koyarken ve büyüklere de bir lakap takarken, kötü, çirkin,
aşağılayıcı isim koymak ve lakapları takmak dinimizce uygun olur
mu?
Cevap: Müslümana
kötü isim takmak veya başkasının taktığı kötü ismi söylemek caiz
değildir. Soyadı ve müstear isim koymak caizdir. Hadîs-i
şerifte;
(Kötü ismi olan, bunu
güzel isme çevirsin!) buyuruldu. Mesela, Âsıye ismini,
Cemile yapmalıdır. Müslümana güzel isim takmak caizdir. Çocuğuna,
övücü isim koymamalıdır. Mesela Reşit, Emin ismini vermemelidir.
Muhyiddîn, Nûrüddîn gibi isimler de, yalan ve bidat olur.
Fasıkları, cahilleri, mürtetleri böyle isimlerle çağırmak
mekruhtur. Çünkü, bunlar, methedici, övücü isimlerdir. Mecaz olarak
da, söylenemezler. Kendi çocuklarına, bu isimleri tefeül ederek,
uğurlu olmak için koymak, caiz olur denilmiştir. Salih oldukları
meşhur olan âlimleri, evliyayı bu isimler ile zikretmek caiz ve
faydalıdır. İbni Âbidînde buyuruluyor ki:
“Çocuğa konulacak isimler
arasında en efdal olanı, Abdullah, sonra Abdurrahman, sonra
Muhammed, sonra Ahmet, daha sonra İbrahim’dir. Allahü teâlânın
isimlerinden olan Ali, Reşit, Aziz gibi isimleri de koymak caizdir.
Fakat, bu isimleri söylerken hürmet etmek lazımdır. Bilerek
hürmetsizlik eden kâfir olur. Mesela, ismi Abdülkadir olana,
Abdülkoydur demek, Hasan yerine Hasso, İbrahim yerine İbo demek, bu
isimlerle alay etmek olur. Bu isimlerle alay etmek niyet edilmezse,
küfür olmaz ise de, küfre benzeyen şeyi söylemekten sakınmak
lazımdır. Çocuk, dünyaya gelip, hemen ölse, ismi koymadan
defnedilmez. Abdünnebi ismi caiz ise de, koymamak ihtiyatlı
olur.”
Seyyid Abdülhakîm Arvâsî
hazretleri, vaazlarında;
“Veledin, çocuğun, valideyni yani
ana, babası üzerinde üç hakkı vardır: Doğduğunda Müslüman ismi
koymak. Akıllı olunca, kitabet, yazı, ilim ve sanat öğretmek.
Baliğ, erginlik çağına ulaşınca, dini ve ahlakı güzel bir Müslüman
bulup, bununla hemen evlendirmektir” buyururdu. Oğlunu ve kızını,
dinin emirlerine göre yetiştirip evlendiren ana-baba, akraba ve
komşular çok sevap kazanırlar.
***
Sual: Birinin mülkü olan
suyu çalıp, bu su ile alınan abdest, sahih olur mu, bununla namaz
kılınabilir mı?
Cevap:
Gasbedilen, çalınan su ile abdest almak sahih ise de,
haramdır.