Şeyhülislâm Hasan Fehmi Efendi onun kâfir olduğuna fetva
verdi.
Sual: Bazılarının övdüğü Cemaleddin-i Efgani, bir âlim mi
yoksa din düşmanı mıdır?
Cevap: Bu konuda Fâideli Bilgiler isimli kitapta şu bilgiler verilmektedir:
“Cemaleddin-i Efgani, h. 1254’te Afganistan'da doğdu, h.1261’de Kabil'e geldi. On sene kaldı. Felsefe kitapları okudu. Bir aralık, Ruslara Afganistan hakkında casusluk yaptı. Ruslardan çok para aldı. H. 1285’de Mısır'a geldi. Mason oldu. Âli Paşa, bunu İstanbul'a getirdi, vazife verdi. O zaman, İstanbul dârülfünûn, yani üniversite rektörü bulunan ve sadrazam Reşid Paşa tarafından Paris'te yetiştirilmiş olan ve kâfir olduğuna fetva verilen, mason Hasan Tahsin tarafından buna o sene konferanslar verdirildi.