Eski eserlerde depremin fiziki-jeolojik yönüne dikkat
çekilmiştir. İbn-i Hibban (890-965) ve
İbn-i Ebü'd Dünya (823-894), sahabi
İbn-i Abbas'a (Vefat: 687) nispet
ettikleri bir hadiste, depreme yer altındaki "damar
hareketinin" sebep olduğunu söylerler. İbn-i Abbas bazı
yerlerde görülen depremin, diğer yerlerde görülmemesini yer
altındaki bu damarın hareketine bağlar. İbn-i Abbas'ın tanımladığı
"yer altındaki damar" ile bugünkü
modern jeolojide söz konusu olan "fay hattı" hemen
hemen aynı anlamı taşıyor.
Başka bir rivayette ise İbn-i
Abbas (RA) bu damarları birbirlerine girmiş bir
ağacın dallarına benzetiyor. Modern ilmin toprak katmanlarına ait
çıkardıkları yer haritaları ve sismik dalgalar ile İbn-i Abbas'ın
ifadeleri arasındaki aynılık dikkat çekicidir. Ona göre fay hatları
birbirlerinden müstakil olabilir.
Yine İbn-i Abbas'ın "Kaf" isimli bir dağ üssünden
bahsederek...