İlkeleri tesis: Hz. Peygamber (s.a.v.) Medine-i
Münevvere'de Hz. Bilal'e ezan okumasını emrettiği anda devletinin,
vahyinin dünyaya yansıyacak rengini ilan etmiş oluyordu.
Bu dünyada Mescid, Hz. Peygamber'in (s.a.v.) temelini attığı Medine
devletinin odak noktasıydı.
Ezan ise bir anlamda toplumun ve devletin temel dinamiklerine
işaret ediyordu.
Ezanı Hz. Bilal'e okutması da bunun tarihe kayıt koyması ve
devletin ilanı anlamında son derece manidardır.
Yeni oluşumda 'tevhid' devletin temel esasıydı.
Hz. Muhammed (s.a.v.) devletin, vahyin, oluşumun sonsuz
lideriydi.
Onun için ezanın ilk iki cümlesi çok dikkat çekicidir.
'Allahu Ekber - Allahu Ekber' = En Yüce ve Büyük olan sadece
Allah'tır.'
'Eşhedu en la ilahe illallah = Şehadet ederim ki Allah'tan başka
ilah yoktur.'
'Eşhedu enne Muhammeden Resulullah = Şehadet ederim ki Hz. Muhammed
(s.a.v.) Allah'ın Resulüdür.'
Allah'ın birliği, devletin, dinin, vahyin temel tartışılmaz
ilkesiydi;
Hz. Muhammed'in (s.a.v.) Resul oluşu da liderin ve değişmez önderin
O olduğunu ilan etmek içindi. Ezan sadece namaza çağrı değil, Hz.
Peygamber'e (s.a.v.) gelen vahyin, dinin, geniş anlamıyla devletin
vasıflarını konuşlandırmak manasını taşıyordu.