Mustafa Kemal Atatürk 15
20 Ekim 1927’de 5 gün süreyle Türk ulusuna hitaben CHP
Kurultayı’nda okuduğu Nutuk’ta söze şöyle başlar:
“19 Mayıs 1919’da Samsun’a çıktım. Durum: ...”
Bu başlangıç cümlesinin ardından 19 Mayıs 1919’daki durumu
ayrıntılarıyla anlatır.
İstanbul’daki yönetim acz içindedir...
Anadolu, savaştan savaşa koşmaktan yorgun düşmüş yüzbinlerce
evladını yitirmiştir...
Emperyalist ülkeler bu topraklara ilişkin planlarını saltanat
yönetimiyle açıkça konuşmaktan çekinmeyecek kadar ileri
gitmiştir...Ülkenin dört bir yanında emperyalistlerle işbirliğine
yatkın eğilimler filizlenmektedir...
Buna karşın, bu toprakları vatan edinen insanların bağımsız yaşama
duygusu körelmemiş, arayış içindedir...
Mustafa Kemal bu tabloyu, tek tek olay kahramanlarının adlarını da
vererek ortaya serer. Gerçeği bütün çıplaklığıyla anlatmaktan
kaçınmaz. Çünkü kurtuluş ve kuruluş planlarını yıl yıl, hatta gün
gün yapmış, adım adım alacağı kilometreleri hesaplamıştır. Yıllar
sonra Kurtuluş Savaşı’nın öncesi ve sonrasına ilişkin ayrıntıları
bilgileriyle ve belgeleriyle toplumla paylaşırken miladı 19 Mayıs
1919 olarak belirlemiştir. Çünkü bu tarih Atatürk’ün bir anlamda
toplumsal doğum tarihidir.