"Amerikalılar doğrusunu yapacaktır –diğer bütün seçenekleri denedikten sonra".
ABD Dışişleri Bakanı John Kerry’nin 21 Eylül’de Birleşmiş
Milleteler Güvenlik Konseyi’nde Rus mevkidaşı Sergey Lavrov’a,
insani yardımların ulaştırılması sırasında Suriye hava sahasında
hiçbir uçağın havalanmaması önerisini getirdiğini okuyunca bu
alıntı geldi aklıma.
Alıntının sahibi her yerde –yanlış olarak İngiliz siyasetçi Winston
Churchill bilinir. Oysa alıntının aslı, “İnsanlar ve milletler
erdemle hareket ederler –diğer bütün imkânları tükettikten
sonradır” şeklindedir ve İsrailli siyasetçi Abba Eban tarafından
1967’de Japonya da söylenmiş. Sonradan her kulağa hoş gelen siyasi
laf gibi Churchill’e atfedilmiş.
Neden Kerry’nin önerisini duyunca aklıma bu alıntı geldi?
Çünkü daha bir gün önce Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan BM Genel
Kurulu’nda belki bininci defa mülteciler için güvenli bölgeden söz
ettiğinde maalesef pek de dolu olmayan sıralarda bir yankı
bulmamıştı.
Oysa uçuşa yasaklı bölge ilk olarak bundan dört sene önce
konuşuldu.
Tam olarak 23 Ağustos 2012’de Ankara’da Türk ve Amerikalı diplomat,
asker ve istihbaratçıların katıldığı toplantıda.
“Beşar Esad sonrası Suriye” senaryolarının tartışmaya açıldığı bu
toplantının yapılmasına 11 Ağustos’ta İstanbul’da bir araya gelen
dönemin dışişleri bakanları Ahmet Davutoğlu ve Hillary Clinton
karar vermişlerdi.
Bu fikre 17 Ağustos’ta Davutoğlu ile birlikte (dün yeniden roket
saldırısına maruz kalan) Kilis’teki mülteci kamplarını ziyaret
etmiş olan Fransız Dışişleri Bakanı Laurent Fabius da sıcak
baktığını açıklamıştı. (Daha sonra IŞİD’e Arapça baş harfleriyle
DAEŞ deme fikrini ilk ortaya atan da Fabius olacaktı.)