Türkiye’de “kadınlar saltanatı” ve “demir leydi” dendiğinde akla iki isim gelir: Hürrem ve Kösem Sultanlar. Ama, Prof. Dr. Erhan Afyoncu’nun Topkapı Sarayı Arşivi’nde senelerce yaptığı çalışmalar asıl gerçek “demir leydi”nin Sultan İbrahim’in karısı ve Avcı Mehmed’in annesi Hatice Turhan Sultan olduğunu ortaya çıkardı. Turhan Sultan’ın Prof. Afyoncu tarafından yayınlanan ve elyazısı ile olan çok sayıda mektubu, devletin bu Valide Sultan’ın aldığı tedbirler sayesinde 17. asırda muhtemel bir çöküşten kurtulduğunu gösteriyor.
“Kadın saltanatı” dendiğinde aklımıza sadece iki isim gelir: Hürrem ve KösemSultanlar... Geçmişimizin bu çok önemli iki ismi ile TV dizileri sayesinde tanıştık ama Osmanlı Tarihi’nde Hürrem ve Kösem kadar önemli, hattâ onlardan çok daha etkili bir başka padişah eşi hakkında pek bilgi sahibi olamadık... Hatice Turhan Sultan’dan bahsediyorum...
UKRAYNALI VEYA LEH
1620’lerde doğduğu ve Ukraynalı yahut Polonyalı olduğu tahmin edilen Hatice Turhan Sultan, Hürrem veKösem gibi çok genç yaşta İstanbul Sarayı’na getirilmiş, haremde itina ile eğitilmiş,Sultan İbrahim’in karısı olmuş, daha sonra tahta geçecek olan Dördüncü Mehmed’i yani “Avcı Mehmed”i dünyaya getirmiş ve kocasının 8 Ağustos 1648’de tahttan indirilip yedi yaşındaki oğluMehmed’in tahta çıkması üzerine de “valide sultan” makamına yükselmişti.
Sarayın resmî olarak en güçlü kadını idi ama başında büyük bir dert vardı: Kayınvalidesi Mahpeyker Kösem Sultan...