29 Nisan 1916'da İngiliz emperyalizmine karşı kazandığımız
Kutül-Ammare zaferini hatırlatan aziz arkadaşımız Fethi Murat
Doğan'a müteşekkiriz. Bu büyük zafer hakkında gençlerimizin pek
bilgi sahibi olmamasından şikâyet ederek Genelkurmay sitesindeki
bilgilere dikkat çekiyor.
“Zaferin 90'ıncı yıldönümünde Rahmi Koç Müzesi'nde bir toplantı
düzenlenmişti, ayrıca Genelkurmay Başkanlığı da anma toplantısı
düzenliyor. Ancak bu zaferimizi, çok daha geniş biçimde kamuoyuna
mal etmeliyiz. Bu konuyu da değerli dostlarımızın şimdiden
dikkatine sunmak isterim. Her yıl 29 Nisanda, Kutül-Ammare
Zaferinin yıldönümünü mutlaka hatırlamalıyız.”
*
11 Kasım 1914'te Birinci Dünya Savaşı'na giren Osmanlı Devleti'nin
savaştığı cephelerden biri, İngilizlere karşı oluşturulan Irak
cephesidir. Osmanlı dönemi kaynaklarında Irak-ı Arap olarak
adlandırılan bölge, jeopolitik ve stratejik bakımdan önem arz eden
Dicle-Fırat havzasında tarihteki Mezopotamya'yı (Verimli Hilal)
içine alır ve Basra Körfezine kadar uzanır.
24 Kasım 1914'te Basra'yı işgal eden İngilizler, 3 Haziran 1915
tarihinde Kutü'l-Ammare'yi, Temmuz ayı sonlarına doğru da
Nasıriye'yi işgal etmişlerdir.
Bunun üzerine Türk birlikleri Bağdat'ın hemen güneyindeki Selmanpâk
mevziine çekilmişlerdir. İngilizler 21-22 Kasım 1915'te Selmanpâk
mevziine taarruza başlamışlardır.
23 Kasım 1915'de 51 nci Türk Tümeninin kuzeyden yaptığı karşı
taarruz üzerine İngiliz kuvvetleri, 4.000 kişi zayiat vererek geri
çekilmek zorunda kalmışlardır.
*
Geri çekilen İngiliz Kuvvetleri, teması keserek 3 Aralık sabahı
Kutü'-l Ammare'ye ulaşmışlardır. General Townshend,
Kutü'l-Ammare'ye kapanarak burayı bir kale gibi savunmaya karar
vermiştir. Türk kuvvetleri takviye birliklerinin gelmesiyle 5
Aralık günü Kutü'l-Ammare'ye taarruz etmişlerdir.
Irak Ordusu Komutanlığı, 8 Aralık 1915 tarihinde General
Townshend'e gönderdiği mesajda, direnmemesi ve Türk kuvvetlerine
teslim olması çağrısında bulunmuş, ancak Townshend'dan olumsuz
cevap gelmesi üzerine 14 Aralık 1915 tarihinde birliklerine taarruz
emrini vermiştir.
15 Aralık günü de devam eden taarruzda bir sonuç alınamamış ve
taarruza son verilmiştir.