Einstein'in unutulmaz gözlemlerinden biri "Evren de insanların
aptallıkları da sonsuzdur. Ayrıca evrenin sonsuzluğu konusunda emin
olmadığımı da söylemeliyim" şeklindedir.
Einstein'ın söylediklerinin doğruluğunu, çok ünlü ve güçlü
kişilerin davranışlarıyla kanıtladıklarını hep görmez miyiz? Mesela
İran'a karşı savaşırken ABD'den destek alan Saddam'ın, savaş
sonrasında Kuveyt'i işgal edince ABD tarafından devrilmesi bu
aptallığa bir örnek değil midir?
Anakronik düşünmek
Bu tarihi yanılgıya neden olan aptallığın türüne "Anakronik
düşünmek" de diyebiliriz. Yani Saddam Sovyet-Amerikan dehşet
dengesinin hâlâ sürdüğünü sanıyordu. Ama Sovyetler çöküp
dağılmıştı. ABD için de petrol üreticisi Arap ülkelerinin ve mesela
Kuveyt'in ya da Suudi Arabistan'ın güvenliği, İran'a karşı
Saddam'ın desteğinden daha önemli hale gelmişti. Yani bugünü dünün
koşullarına dayanarak değerlendirdiği için Saddam bitirildi.
Zaman farklıdır
Bu gibi örneklerden ders alındığı takdirde, insanın aptallığa
düşmesi önlenebilir. Yaşanan zamanı ve yeni gerçeklerini görmek,
eski saatle zamanı anlamaya çalışmamak ve "Değişim"in farkına
varmak aklın gereğidir. Unutmayalım ki "Zaman" bazen bir yıl, bazen
bir gün, bazen de bir yüzyıl olabilir.