GÜNÜN TARİHİ: 31 Temmuz 1992
Yahudilerin İspanya'dan kovulmasını şart koşan “Elhamra
Kararnâmesi”, 31 Temmuz 1492’de yetkili makamlarca imzalanarak
yürürlüğe konuldu.
Bu kararnâmeye göre, İspanya’yı terk etmeyen Yahudiler yargılanacak ve ölüm dahil en ağır cezalara çarptırılacaktı.
Dünyanın muhtelif ülkelerinden sığınma talebinde bulunan ve gittikleri birçok yerde perişan olan Yahudilerin en kalabalık grubu, Sultan Bayezid-i Velinin müsaadesiyle gelip Osmanlı’nın Selânik şehrine yerleştiler.
Ne gariptir ki, asırlarca Osmanlı’nın altını oyarak Yeniçeri askerlerini isyana teşvik eden, darbeler yaptıran, Sultan ve Sadrâzamlarını katlettiren, hilâfeti kaldırtan ve sonunda Osmanoğullarını devirip hanedan mensuplarını hudut haricine çıkartan, yine aynı o sığınmacı Yahudilerin (Dönme-Sabetaycı) torunları oldu.
Şimdi, asırlar önce yaşanan ve etkileri günümüzde de devam edip giden Yahudilerle ilgili bu “zillet ve meskenet tokadı”nın tarihî seyrine kısaca bakalım.
* * *
Kendi ülkesindeki Yahudilerle anlaşmazlığa ve şiddetli geçimsizliğe düşen 1490'ların İspanya hükümeti, çareyi baskı ve ceza ile yıldırma yolunda buldu.
Yahudilere, önce dinlerini değiştirip Hıristiyanlığı kabul etmeleri istendi. Direnme gösterenlere şiddetli baskı uygulanmaya başlandı. Papazlar da hükümetin bu yöndeki tasarrufuna destek verince, iş büsbütün ciddileşti.