Rusya'nın ve Suriye politikasıyla nerdeyse onun 'yancısı' haline
düşmüş olan ABD'nin DAEŞ'le mücadele perdesi arkasında muhalefeti
şeytanlaştırıp zayıflatarak Esed'i güçlendirme planı sahada kısmen
işe yarıyor olsa da, müzakere masasında şimdilik aynı hızda ve
etkinlikte yol alamamış görünüyorlar.
Aralık ayında, Suudi Arabistan'ın liderliğinde başkent Riyad'da bir
araya gelen Suriye Devrimci ve Muhalif Güçler Ulusal Koalisyonu ile
sahada mücadele eden silahlı unsurların bazı temsilcileri "Riyad
Listesi"ni oluşturmuşlardı. Bu muhalefet içindeki "saha" ile
"masa"daki aktörlerinin arasındaki uçurumun nihâyet kapandığına,
çok sesli olsa da karar açıklama noktasında tek başlı bir oluşumun
ortaya çıktığına dair de umut vermişti. Cenevre-III sürecinde,
muhalefetin gösterdiği kararlı tavır da bunu doğrular
nitelikte.
Suriye muhalefeti, öne sürdüğü şartlarda garanti almadığı için ilk
gün Cenevre'ye dahi gelmedi. Birleşmiş Milletler binasında BM
Suriye temsilcisi Staffan de Mistura ve rejim temsilcileri baş başa
kaldı. Muhalefet olmadan kurulan masanın anlamsızlığı iyiden iyiye
ortaya çıkmış oldu. Fakat muhalefetin Cenevre'ye gelmek için öne
sürdüğü şartlara bakınca, BM'nin ne kadar da içi boş bir kurum
olduğu tekrar ortaya çıkıyordu. Muhalefet, BMGK'nin 2254 sayılı
kararının uygulanarak, 12 ve 13'üncü maddelerinin hayata
geçirilmesini istiyordu. Yani BM'den insanların kuşatma altında
açlıktan ölmelerini ve evlerinde, okullarında, hastanelerinde
bombalar altında can vermelerini engellemesi talep ediliyordu.
Muhalefetin yokluğunun yarattığı baskıyla BM ve ABD bu hususlarda
garanti sağlanacağı sözünü vermiş olmalı ki, ertesi gün muhalefet
temsilcileri Cenevre'ye vardı ancak şartları yerine getirilmediği
müddetçe BM binasından içeri adım atmayacaklarını açıkladı.
Eşzamanlı olarak ABD Dışişleri Bakanı John Kerry, muhalefetin
gelişi üzerine yaptığı yazılı açıklamada, "Birleşik Devletler
Suriye muhalefeti Yüksek Müzakere Heyeti'nin BM'nin ev sahipliğinde
Cenevre'de yürütülen müzakerelere katılma yönündeki önemli kararını
büyük memnuniyetle karşılar. Ayrıca BMGK'nin 2254 sayılı kararının
tamamıyla uygulanması gerekliliğini bir kez daha vurgular"
dedi.
Yazıyı yazdığım sıralarda Suriye muhalefeti, De Mistura ile
toplantıdaydı. Ancak toplantı Cenevre'deki BM binasında
gerçekleşmedi çünkü bu müzakerelere katılım toplantısı değildi.
Muhalefetin müzakereye katılım için önşartlarının gerçekleşip
gerçekleşmeyeceğini görmek için katıldığı bir toplantıydı.