Soru
1- Ben ve eşim üzerimize farz değilken paramızı bir şekilde bulduk hacca gittik (Allah kabul etsin). Ancak şimdi hac yapabilecek varlığa kavuştuk. Hac zengin olana farz ise fakir olarak gittiğimiz hac nafile bir ibadet miydi, şimdi farz olduysa yeniden gitmek gerekir mi?
Başka şekilde sormak gerekirse; kişiye ömründe bir hac yapması, hac yapma fırsatını bulduğunda mı farz, yoksa zengin olduğunda mı?
Cevap
Hac etmek için gerekli imkân bir şekilde (hibe, gruba hizmet vb.) bulup haccını eda eden yoksul bir Müslüman sonradan zengin olsa da hac vazifesini yapmıştır, yine hacca giderse, bu, nafile olur.
2- Benzer soruyu zekât için de soracağım… Üzerinden 1 yıl geçmeden verilen bir zekât henüz vaktini doldurmadığı için farz değilse, verilen zekat değil, sadaka mı olur? Yıl dolunca yine zekâtını vermek gerekir mi?
Cevap
Müslüman, zekât zengini olacak kadar (nisap miktarı) zekâtlık mal, para vb.’ye sahip olunca ister yıl dolunca öder, ister peşin ödemeye başlar, yıl dolunca önceden ödediklerini mahsup eder ve borçlu kalırsa kalanı öder.
3- Hocam ben ev aldım, şu an katılım bankasına borcum var. Aylığımdan katılım bankasının borcunu ödeyebiliyorum ancak bir kenarda da nisap miktarı altınım var. Maaşımdan borcumu ödeyebiliyorsam kenarda duran bu altının zekâtı düşer mi? (Evin borcu kenardaki nisap miktarı birikimimden 2 kat fazla ancak ev borcunu maaşımdan ödemeye gücüm yetiyor).
Cevap
Evin geçimini sağlayıp yıla ait taksitleri de ödedikten sonra yıl sonunda elinizde -temel ihtiyaçlarınız için ayırdığınızdan başka- nisap miktarı zekâtlık mal, para, altın vb. varsa bunun zekâtını ödemeniz gerekir. Her ay maaş alan ve bununla geçinen kimsenin ayrıca geçimlik (havaic-maîşet medarı) ayırması gerekmez.