Süt ve süt ürünleri dünya genelinde temel besin gruplarından
birisidir. İlk kez bebeklik döneminde karşılaştığımız temel
kalsiyum kaynağı süt ile ilgili pek çok iddia ortaya atılıyor. En
çok tartışılan konulardan birisi de 'Sütü tam yağlı mı içmeliyiz,
yarım yağlı mı yoksa yağsız mı?' İşte süt hakkındaki bilimsel
gerçekler… Zeytinyağı, kuruyemiş ve avokadoda bulunan sağlıklı
yağlar, vücudunuzun önemli besinleri emmesine ve genel sağlığa
katkı sağlamasına yardımcı olabilir. Süt ürünleri söz konusu
olduğunda da aynı tavsiye geçerli midir? Süt ve süt ürünleri yağ
içeriği yönünden oldukça zengin bir gruptur ancak sütte bulunan
yağ, doymuş yağdır. Tam yağlı süt ürünlerinin tavsiye edilmemesinin
önemli bir nedeni; zeytinyağı, yağlı balıklar ve fındıkta bulunan
sağlıklı tekli doymamış ve çoklu doymamış yağların aksine, süt
ürünlerinde kalp hastalığı riskini artıran doymuş yağın
bulunmasıdır.
KOLESTEROLÜ ARTIRIR
Sağlıklı bir diyette, toplam günlük kalorilerinizin yüzde 20 ile
35'i yağdan gelebilir ancak doymuş yağ toplam günlük kalorinizin
yüzde 10'undan daha azını oluşturmalıdır. Öte yandan 'yağsız'
etiketini taşıyan süt ürünlerini tüketmekt de iyi bir fikir
olmayabilir. Eksiltilen yağın yerine çoğunlukla işlenmiş şeker
kullanılarak ürünler sunulmaktadır. Bu durumda en mantıklı seçenek,
düşük yağlı ve tam yağlı seçeneklerin bir kombinasyonunu seçerek
dengeyi bulmaktır.
KALSIYUM ORANI YÜKSEK
Günlük tüketilmesi gereken miktar; büyüme ve gelişme dönemine,
cinsiyete ve yaşa göre değişiklik gösterir. Süt, içerdiği yağ ve
protein açısından çok faydalı bir besindir. Dengeli beslenme
açısından çok büyük yarar sağlar. Bir bardak sütte yaklaşık 285 mg.
kalsiyum bulunur. Bu miktar, günlük ihtiyacınızın yüzde 30'una denk
gelir. Unutmamak gerekir ki; sütte bulunan kalsiyumun diğer sebze
veya besinlere göre üstün olmasının sebebi, biyoyararlanımının
yüksek oluşudur. Kalsiyum dışında sütün içerisinde bulunan diğer
maddeler ise biotin, iyot, magnezyum, potasyum, A vitamini, B2
vitamini, B5 vitamini, B12 vitamini, D vitamini, K vitamini,
selenyum ve tiamindir.
KINOA TÜKETEBİLİRSİNİZ
Ancak uzmanlar genellikle insanların sütten ziyade süt ürünlerini
yemelerini tavsiye eder. Çünkü süt ürünleri kalsiyum açısından iyi
bir kaynaktır. Özellikle yetişkin kadınlarda kas ve kemik
kütlesinin korunmasına yardımcı olabilecek yeterli protein
tüketilmelidir. Sağlıklı protein seçenekleri arasında kümes
hayvanları, balık, baklagiller ve kinoa gibi tahıllar bulunur.
ARAŞTIRMALAR SÜT İÇİN NE DİYOR?
1 Gebe kalmak isteyen kadınlar eğer düzenli olarak tam yağlı süt
içerlerse gebe kalma ihtimali artıyor.
2 Sütün içerisinde bulunan konjuge lineloic asit; damar
sertleşmesinden ve çeşitli kanserlerden koruduğu gibi aynı zamanda
bağışıklık sisteminin güçlenmesine yardımcı olur.
3 Süt içmek kaslarda gelişmeyi ve egzersiz sonrası kasların geri
kazanımlarını artırır.
4 Sütün içerisinde bulunan trans-palmitoleic asidin Tip 2
diyabetten koruduğu gösterilmiştir.
5 İnek sütü alerjisi gelişen insanlarda görülen reaksiyonlar ölümle
bile sonuçlanabilir.
6 Sütün içerisinde bulunan kazein bileşiklerinden kazomorfin, ağrı
dindirici özelliği olsa da otistik çocuklarda bulguların artmasına
yol açabilmektedir.
7 Aşırı süt içimi erkeklerde prostat kanserine ve tüm toplumda
Crohn hastalığına sebep olabilir. Bu listenin özellikle son üç
maddesindeki olumsuz sonuçlar, aşırı tüketim ile yapılan
araştırmalardan elde edilen sağlıksız çalışmaların
sonuçlarıdır.