Çoğunlukla kronik seyreden sedef hastalığı, farklı görünümlerle
karşımıza çıkan ve toplumda oldukça sık rastlanan deri
hastalıklarından biridir. Genellikle 15-30 yaş aralığında ortaya
çıksa da her yaşta görülebilen sedef hastalığı bulaşıcı değildir.
Oluşma nedeni tam olarak açıklanamasa da hastalığın bağışıklık
sistemi, genetik ve çevresel faktörlerin karşılıklı etkileşimi
sonucu seyir aldığı düşünülür. Hastalıkla ilgili en sık
karşılaşılan sorulardan birisi, "Döküntünün aslında sedef hastalığı
olup olmadığını nasıl anlarım?"dır. Bu yazımda sedef hastalığının
tanımını, tiplerini ve tedavi alternatiflerini anlatacağım…
PARLAK VE KURU KEPEKLERDİR
Farklı görünümlerde oluşabildiği gibi en sık görülen ve hastalığın
sedef adını almasına neden olan başlıca belirtileri; kırmızı, hafif
kabarık bir bölgeye yerleşik olan beyaz, parlak ve kuru
kepeklerdir.
Ayak tabanı ve avuç içinde sertleşme, çatlamalar şeklinde
görülebilir.
Koltuk altı ve göbek deliği gibi vücudun katlanabilir bölgelerinde
pişikle karışabilecek bir görünümde ortaya çıkabilir.
Hastaların dörtte birinde ise tırnakta çukurcuklar, sarı-kırmızı
yağ damlası görünümünde lekeler, tırnak içlerinde boşalma ya da
kalınlaşma, tırnak altında kanama ve de tırnak yüzeyinde
düzensizlikler görülebilir. En sık saçlı deri, diz-dirsek, kuyruk
sokumu ve kalçada oluşur. Bazen de egzama, alerjik deri
hastalıkları ile karıştırılabilmektedir.
HORMONAL DEĞIŞIKLIK ETKILIYOR
Sedef hastalığını tetikleyen faktörler şunlardır:
Bu türler şöyledir:
Kaşıntılı veya ağrılı olabilen bu plaklar, vücudun herhangi bir
yerinde görülebilir.
Ancak en sık görüldüğü bölgeler; dirsekler, dizler, bel ve kafa
derisidir.
Sedef hastalarının yüzde 80'inde bu tür görülmektedir.
Sedef hastalığı, bazı anlarda el ve ayak tırnaklarını da olumsuz
etkiler.
Yaygın olarak tırnakların kalınlaşmasıyla görülür ve tırnağın
üzerinde çökme, tırnağın yatağından ayrılması gibi etkilere yol
açar.
KAŞINTI KONTROL ALTINDA OLMALI
Sedef hastalığı diğer cilt hastalıkları ile
karıştırılabileceğinden, doktorunuza başvurmak; size uygun bir tanı
konulmasına ve sizin için en iyi tedavi planının oluşturulmasında
yardımcı olacaktır.
Sedef hastalığının tedavisi hastanın genel sağlığı, yaşı, yaşam
tarzı, sedefin çeşidi, yaygınlığı ve hastanın daha önce gördüğü
tedaviler göz önünde bulundurularak planlanmalıdır. Sedef hastalığı
ile mücadelede yapılması gereken ilk şey; cildi kurutmayan sabunlar
tercih edilmeli ve kuruluğu gidermek için de nemlendirici krem
ve/veya losyonlar kullanarak deri üzerindeki pullar ortadan
kaldırılmalı ve kaşıntı kontrol altına alınmalıdır.
RETINOLLÜ KREMLER KULLANILIR
Modern tıpta sedef hastalığı steroid ilaçları, ışık terapisi ve
ağızdan alınan ilaçlar gibi çeşitli yöntemlerle tedavi
edilmektedir. Tedavi yöntemleri içerisinde yer alan topikal ilaçlar
da cilde doğrudan uygulanan solüsyonlar, kremler ve spreylerdir.
Bazıları steroid içerir, bazılarında D vitamini analoğu bulunur,
bazılarında steroid ve D vitamini analoğu bulunur ve bazıları da
retinoid içerir.
SEDEF HASTALIĞINA KARŞI IŞIN TEDAVISI
TEDAVI doğal (güneş ışınları) ya da yapay UV ışını kullanımı ile
gerçekleştirilir.
Işın tedavisi uygulamalarında, tedavi uygulaması tek başına ya da
diğer ilaçlarla birleştirilerek gerçekleştirilebilir.