Sağlıklı yaşam tarzını benimsemek hayatın her sürecinde oldukça
önemli. Özellikle sağlıklı bir hamilelik dönemi geçirmek
istiyorsanız, birtakım alışkanlıklarınızla vedalaşmalı, sağlıklı
bir yaşam planı oluşturmalısınız.
Gebelik, kadın vücudunun pek çok farklı hormona ve sistemik
değişikliklere adaptasyon gösterdiği fizyolojik bir durumdur. Bu
değişikliklere rağmen aslında vücudun temel ihtiyaçları ve çevresel
değişikliklere verdiği yanıt pek değişken değildir. Bugünkü yazımda
gebelikle ilgili merak edilen sorularınızın yanıtlarını
vereceğim...
SAĞLIKLI YAŞAM PLANI OLUŞTURUN
Yapılan araştırmalar, gebeliklerin yaklaşık yüzde 50'sinin plansız
gerçekleştiğini gösteriyor. Hiç beklemediği bir anda hamile
kaldığını öğrenen biri için bu dönemi sağlıklı geçirmek, planlı
gebelik yaşayan birine göre çok daha zor. Uzmanlar, tedbirli
davranmaktan yana. Doğurganlık yaşınızdaysanız ve güvenli bir doğum
kontrol yöntemi kullanmıyorsanız, her an hamile kalabilirsiniz
demektir. Bu gruptaki kadınlar, sağlıklı bir yaşam planı
oluşturmalı ve buna uymalıdır. Böylece plansız bir hamilelikle
karşılaşıldığında bu dönemi sağlıklı geçirmek hem anne, hem de
bebek için mümkün olabilir. Sağlıklı yaşam planı, sandığınız gibi
diyet listelerine uymak ya da düzenli egzersiz yapmak demek
değildir.
Sağlıklı yaşam planı, çevresel etkilerin zararlarından kurtulmak
üzere oluşturulacak bir yaşam planıdır.
GEBELİKTE SİGARA KULLANIMI RİSKLİ Mİ?
Bir gebe asla sigara içmemeli. Hem kendisi, hem de bebeği
için...
Yapılan araştırmalar, sigara içicisi olan annelerin daha sık erken
doğum yaptığını göstermiştir.
Yani sigara içen bir anne, belki çok daha önce doğum yapacak ve
henüz dünyaya adapte olmamış bir bebek doğuracaktır.
Erken doğan bu bebeğin solunum sıkıntısı, beslenme ve daha pek çok
problemi olacaktır. Bu yüzden anne adayından sigara içiyorsa
bırakması, bırakamıyorsa en azından sigara adedini azaltması ve
pasif olarak sigara dumanına maruziyetini dahi önlemesi
beklenmektedir. Yani ilk yapmanız gereken, varsa zararlı
alışkanlıklarınızı terk etmektir.
Sigara ve alkol kullanımı bunların başında gelirken, kullandığınız
ilaçların bir kısmına da veda etmeniz gerekir. Sigara kullanımı,
bireysel tüketiminiz dışında da size zarar verebilir. Eminim
hepiniz, sigara dumanında yüzlerce zararlı kimyasal bulunduğunu ve
bu kimyasalların kansere sebep olduğunu biliyorsunuz. Bu sebeple
sadece sigara içmemeniz yetmez; içilen ortamlardan da uzaklaşmanız
gerekir.
Özellikle plansız gebe kalan kadınlar, hamilelik döneminde
bebeklerini gerçek anlamda hissedemediklerinden korunmak için
gerekli gayreti sarf etmekte yetersiz kalıyorlar. Oysa yüzlerce
toksik madde barındıran sigara dumanı, solunduğunda kana karışır.
Böylece kan yoluyla beslenen bebek, sigara dumanının zararlı
etkilerine maruz kalır.
YORULMAK VE STRES TEHLİKELİ Mİ?
Stres, gebelikte ayrı ele alınması gereken bir durumdur. Gebelik
fizyolojisi içerisinde artan hormon düzeylerine adaptasyon; anne
adayının daha hassas olduğu, modunun daha değişkenlik gösterdiği
bir dönemdir. Anne adayı kolay sinirlenebilir çünkü gebeliği ile
ilgili gelecek kaygıları vardır. Tetkiklerinde basit bir problemin
yaşanması bile hem kendisinin, hem de onun yanındakilerin moralini
olumsuz etkileyebilir. Kolay kırılganlaşabilir, ağlayabilir,
sebebini bilemediği bir kaygısı olabilir.
Bu, desteğe en fazla ihtiyacının olduğu dönemdir.
Stres; annenin kendi bakımını azaltmasına, tedavisini aksatmasına,
olumsuz koşullarda gereksiz yere kendini suçlamasına sebep
olabilir. Bütün bu sebepler nedeniyle aslında kendisi ve ailesi
için zevk duyacağı bir dönemde tatsızlıklar nedeniyle anne
olabilmenin mutluluğunu hissedemeyebilir.
KONSERVEDEN UZAK DURUN
Hazır gıdalar tüketilebilir mi?
Sağlıklı beslenmede doğru bilinen aslında birçok hata var. İnsanlar
hazır meyve suyu tüketerek sağlıklı beslendiğini düşünüyor. Fakat
meyve suyunun vücuda etkisi hakkında bir fikriniz olsa, bu
düşüncenizi gözden geçirmek isteyebilirsiniz.
Hazır meyve suları, içerdikleri farklı kimyasallar ve şeker ile kan
şekerini aniden yükseltebiliyor. Özellikle gebelik döneminde hazır
meyve suları tüketmemekte fayda var. Yine gebelerin dikkat etmesi
gereken bir diğer konu, hazır ve dondurulmuş gıdalardır. Bu
maddeler örneğin konserveler, hazır yiyecekler ve diğer kutu
konserveler tazeliklerini korumak için bazı koruyucu maddeler
içermektedirler.
Bu maddelerin aşırı tüketimi gebelik üzerine olumsuz etki
gösterecektir.
HIZLI VEYA UZUN SÜRELİ YÜRÜYÜŞ YAPILABİLİR Mİ?
YÜRÜYÜŞ yapmak, yüzmek, merdiven çıkmak gibi aktiviteler yapılırken
tempolu olmamasına dikkat edilmelidir. Anne adayları yorgunluk
hissetmemelidir. Yorgunluk hissettirecek hızda tempolu aktiviteler,
rahime giden kan akımının azalmasına sebep olur. Bunun sebebi,
annenin yoğun egzersiz sırasında artan oksijen ihtiyacıdır. Kan bu
durumda annenin yaşamsal diğer organlarına doğru gidecek ve rahime
yani bebeğe giden kan miktarını azaltacaktır. Bu durumda bebeğe
giden kan akımı ve oksijen miktarı azalır. Ayrıca gebeliğin ilk üç
ayında ve son üç ayında üç kattan daha yüksek binalara merdiven ile
çıkmak risk yaratabilir. Eğer düşük riski yoksa, çoğul gebelik
değilse, erken doğum ihtimali yoksa; merdiven çıkıp inmenin ciddi
bir yan tesiri olmaz.
HAMİLELİK ÖNCESİ HANGİ VİTAMİNLER
KULLANILMALI?
GEBELIK oluşmadan önce folik asit mutlaka kullanılmalıdır. Bu
vitaminin eksikliği nöral tüp defekti dediğimiz bebeğin beyin
dokusunun gelişimi ile alakalı oluşan bozukluklara neden olur. Bu
nedenle gebe kalmadan önce en az üç ay folik asit alımı
önerilmektedir.
İLAÇ KULLANIMINDA NELERE DİKKAT EDİLMELİ?
GEBELIĞIN herhangi bir döneminde, herhangi bir nedenle ilaç
kullanmadan önce mutlaka doktorunuzun görüşü alınmalı ve onun onayı
olmadan ilaç kullanılmamalıdır. Gebelikte tıbbi durum ya da
yakınmalar için gerektirmedikçe ilaç kullanmamak ve kullanılacak
ilaçları mutlaka doktor önerisiyle kullanmak gerekir. Hemen her
tıbbi durum için gebelikte kullanıma uygun bir ilaç vardır.
Gebelikte fark edilmeden ilaç kullanıldığında ya da ilaç kullanımı
gerektiğinde mutlaka hekim ile temasa geçilmeli, ilacın içeriği
saptandıktan sonra bu kategorilere göre sınıflanmış kitaplardan
uygunluğu tespit edilmelidir.