100. ölüm yıl dönümünde Sultan Abdülhamid anıldı.
Sultan Abdülhamid kimilerine göre “ulu hakan”, kimilerine göre
“kızıl sultan...”
Sultan Abdülhamid gerçekten önemli, akıllı, gerçekçi bir devlet
adamıydı.
Dış politikada -İlber Ortaylı Hoca’nın söylemiyle- tarihin en büyük
“diplomat bakanı” diye tanımlanan Bismarck’ı sotaya düşüren tek
devlet adamıydı o.
Arapça, Farsça, Fransızca biliyordu.
Klasik müzik ve opera tutkunuydu.
Abdülhamid’in hayatını yazan tarihçi François Georgeon’a göre,
eğitime odaklanmıştı.
Onun devrinde açılan okul sayısı cami sayısının çok üstündeydi.
Batı’ya “Panislamizim” korkusu vererek Osmanlı’yı ayakta tutma
stratejisini uygulayan halifenin “camiden daha çok okul açması”
dikkat çekicidir.
Kurduğu müstahkem mevkiler öylesine güçlüydü ki İngiliz ajanları
raporlarında “olası bir savaşta İngiliz gemilerinin Çanakkale’den
geçemeyeceği” uyarısını yapıyorlardı.
Tren yolları... Anadolu’da tarıma büyük sıçrayış yaptırması,
yatırım hamleleri, vs...