Rusya, konumu itibariyle Kuzey Yarımküresi’nde yer alır. Çarlık (imparatorluk) döneminden beri Rusya’nın hedefi sıcak denizlere inmektir. Bunun da yapılabilir tek yolu; Osmanlı ve ondan sonra da Türkiye toprakları üzerinden geçmekteydi (Boğazlar)...
Bu fırsatı ilk defa; Birinci Cihan Savaşı yıllarında; "Hasta Adam"
addedilen Osmanlı yıkılırken yakalamıştı. Osmanlı’yı parçalama ve
bölüşmenin başını İngiltere çekiyor; seneler öncesinden hazırlamış
olduğu sinsice planları peş peşe devreye sokuyordu.
Osmanlı’ya çullanan "İtilaf" devletlerinin başında İngiltere,
Rusya, Fransa ve İtalya gelmekteydi. Bunların her birisinin derdi;
yağmalanan imparatorluk topraklarından paylarına düşeni azami
kılmak ve gelecek için hayal ettikleri millî hedeflere
ulaşmaktı.
Takvimler 1916’yı gösterirken; yani savaşın tam orta yerinde;
Rusya’nın dışişleri bakanlığı makamında ünlü devlet adamı Sergey
Dmitriyeviç Sazonov bulunmaktaydı. Sazonov, İngiliz ve Fransız
meslektaşları ile bir araya geldi ve yaptıkları gizli anlaşma
neticesinde Osmanlı toprakları paylaşıldı. Buna göre; Orta-Doğu,
kısm-ı azamisi ile İngiltere’ye verilirken; Boğazlar ve Doğu
Anadolu Ruslara peşkeş çekiliyordu!
Henüz, Büyük Savaş bitmeden; 1917 senesinin Ekim’inde Rusya’da
Bolşevik İhtilali olunca; Rusya kendi derdine düştü ve mahut
Antlaşma (Sykes-Picot); Rusya dışlanarak, yalnızca İngiltere ile
Fransa arasında imzalanıp yürürlüğe sokuldu.