Madonna'nın yoğun bakıma kaldırıldığı hafta, tesadüf önüme bir
tanıtım afişi geldi.
Doksanlı yılların en büyük müzik organizatörü Ahmet San
hatıralarını yayınladı.
Afişi onun kitabında gördüm.
Madonna'nın 7 Ekim 1993 akşamı İstanbul'da İnönü Stadı'nda
verdiği konserin afişi…
"The Girlie Show" turnesinin İstanbul ayağı yani…
Afişin altında "Açık Tribün fiyatı" ilan edilmiş.
Aynen şu yazıyor:
250.000 TL…
Yazıyla da yazayım "İkiyüz elli bin TL…"
Anladınız tabii, TL'den üç sığır silinmeden önceki döneme ait…
Küçük bir araştırma yaptım.
1993 yılında 250 bin TL'nin karşılığı 77 ABD dolarıymış.
Bir de o günkü 77 ABD dolarının, enflasyon etkisiyle bugünkü
değerinin ne olduğuna baktım.
210 dolar…
O geceki konseri çok iyi hatırlıyorum.
İnönü Stadı tamamen dolmuştu.
Düşünebiliyor musunuz…
1993 yılında, hani o "eski Türkiye" dediğimiz dönemde,
Türkiye'de pop müzik sevenler bir Madonna konserine bugünün
parasıyla 210 dolar verebilecek bir güce sahipmiş.
Hem de stadın en pahalı değil, ucuz yerinde.
Açık tribünde.
210 doların bugünkü kurlarla karşılığı 5460 TL…
Anlayacağınız Pop kültürü açısından "Eski Türkiye" hiç de öyle
bugün anlatıldığı gibi değilmiş.
Peki bu rakamlar bugün ne anlama geliyor?
Böyle bir karşılaştırma yapmak kolay değil.
Çünkü Türkiye artık megastarların, dev konserlerin turne
coğrafyasından çıktı.
Bir zamanlar Türkiye megastarlar için en cazip turne
duraklarından biriydi.
Bir örnek vereyim…
Sadece 1993 yılındaki konser trafiği şöyleydi:
(*) 26 Mayıs: Gun's N'Roses
(*) 20 Haziran: Elton John
(*) 25 Haziran: Metallica
(*) 2 Temmuz: Sting
(*) 13 Eylül: Bon Jovi
(*) 17 Eylül: Scorpions
(*) 23 Eylül: Michael Jackson
(*) 7 Ekim: Madonna
Bunların hemen hepsi stat konserleriydi.
Bu ekonominin hacmini bir hesaplayın.
Ancak şunu da ekleyeyim.
İnönü Stadı'nda o gece 20 bin biletli seyirci vardı.
Ancak bu konserlerin çok güçlü sponsorları bulunuyordu.
Yani stada gelen herkes o fiyattan bilet almış kişi değildi.
Ne yazık ki Türkiye artık böyle dev konserler düzenleyemiyor.
"Yeni Türkiye'de" ne bu parayı verebilecek o sayıda insan var, ne
de öyle iştahlı sponsor kuruluşlar kaldı.
Türkiye orta sınıf seyircisini kaybetti.
Yani bir karşılaştırma yapmak mümkün değil.
Ama başka bir şey yapalım.
Gelin 1993 yılının Türkiye'de açık tribün konser fiyatını, 2023'ün
dünyasındaki dev konserleri ile karşılaştıralım.
Göreceksiniz, karşımıza çok ilginç bir tablo çıkacak.