‘Trafik’ sözcüğü gidişgeliş, ticaret, alışveriş, olupbiten
gibi farklı anlamlar taşıyan bir sözcük. Karanlık işler anlamına da
gelen sözcük, ‘trafficer’ denince ‘karanlık
işlerçeviren’i anlatıyor (Redhouse sözlüğü). Biz gene düz anlamına
dönüp ‘bayram trafiği’ni görelim.
Yollarımız neden kan gölü dostlarım? Her bayram, kazalar, ölenler,
yaralılar, hurdaya dönmüş araçlar. Nedir bu?
Bu, dostlarım, makine kültürü ile doku uyuşmazlığı yaşayan bir
toplumun çilesidir. Bizim toplumsal kültürümüz ata, eşeğe binen,
inek, koyun güden insandan otomobil, otobüs, kamyon gibi makine
sürücüsü insana geçemedi. Çünkü at ata çarpmaz, eşek eşeğe
toslamaz. Ama otomobil duvara da çarpar, başka araçla da çarpışır.
Onun gözü kulağı arabanın sürücüsüdür.
Eğer sürücü, direksiyon başına geçtiği zaman kendini ‘yolların
hâkimi’ görür, ‘güç sarhoşluğu’ yaşarsa işte böyle
kazalar olur, yollar ölenlerle, yaralılarla dolar.
Bu durum, tarım toplumu kültüründen endüstri toplumu kültürüne
geçememenin sonuçlarıdır. Her alanda görülen de bu kültür
uyuşmazlığının sonuçlarıdır.
***
Alın, eğitim trafiğini.
Tam bir karmaşa değil mi?
Ne yapmak istediğini bilmeyen, neden yapmak istediğini düşünmeyen,
nasıl yapacağına karar veremeyen insanların toplumunda eğitim nasıl
olabilir? Eğitim denince akla gelen testler, sınavlar, diplomalar,
kep fırlatmalar olunca eğitimin durumuna neden şaşmalı? Test
sorularınız yanlış çıkarsa, sınavlarınız mahkemelik olursa,
diplomalarınız işe yaramazsa siz de kep fırlatma anlarıyla
avunursunuz. Bir şirketin CEO’su ‘Üniversite
mezunlarının başvurusunu çöpe atıyorum’ deyince olay
oldu. Ama siz, en büyük işsizlik oranının üniversite mezunlarında
olduğunu görmezden geliyorsunuz. Aileler, çocukları
için ‘üniversite mezunu olsun da…’ diyor.
Öğrenci ‘puanı nereyi tutarsa oraya giriyor’, ne hedef
var, ne amaç kalmış. ‘Hiç değilse dil öğrenir’ sözü
meslek yerine geçmiş. ‘Hiç olmazsa öğretmen
olur’ sözü öğretmenliğin nerede görüldüğünü
gösteriyor.
İki milyon öğrenciyi her yıl üniversite sınavlarına sokuyorsunuz,
ne bir meslek hedefiniz var ne de iş olanağı.
Eğitim trafiğiniz her yıl, her ay, her gün kazalarla dolu. Ama
Bakanınız yerinde, YÖK’ünüz YÖK, her apartman katına bir üniversite
açmakla iş yaptığını sanıyor. Hayırlı olsun.