Sevgili okurlarım, hasta adam Osmanlı son yıllarına kadar bir din devleti oldu ve batıp gitti. İmparatorluğu perde arkasından bile olsa yönetenlerin çoğu, özellikle eyaletlerde, illerde ve taşrada imamlar, tarikat şeyhleri ve onların müritleri idi.
Devlet din kurallarına göre yönetilirdi.
Her yerde tekkeler, zaviyeler, medreseler, şeyhler, tarikatlar ve onların müritleri vardı. Hemen hepsi halkın sırtından, din sömürüsüyle geçinirdi.
Özellikle medrese öğrencileri, oralarda yatıp kalkanlar askere alınmazdı!
Askerden kaçmak için en sağlam yöntem, kapağı ya...