Bu makalenin konusu yeni havalimanının adının ileride ne olup
olmayacağı değildir. Konumuz, bu havalimanının, işletme ekonomisi
kitaplarına kötü örnek olarak girmesi gereken bir savurganlık
abidesi olup olmadığıdır. Tarih boyunca dünyanın pek çok ülkesinde,
kendinde olağanüstülük fehmeden hükümdarlar, bu duygularını,
yaptırdıkları devasa mimari eserlere yansıtmıştır. Mısır piramit
mezarları bunun en çarpıcı örneğidir.
Hocam Fuat Çobanoğlu, “Gelişmiş veya gelişmemiş her ülkede
zengin bireyler, helal veya haram, ama kendi paralarıyla ‘gösteriş
tüketimi’ (conspicuous consumption) yapar. Anormal büyüklükte evler
ve yatlar inşa ettirir. Şişmiş egolarını tatmin eder. Ama sadece az
gelişmiş ülkelerde hükümdarlar, halkın parasıyla ‘gösteriş
yatırımı’ (conspicuous investment) yapar” derdi.
Örnek olarak, enflasyon belasından başı bir türlü kurtulamayan Orta
ve Latin Amerika ülkelerinin diktatörlerini gösterirdi. Çok yalın
bir soru sorayım: Avrupa’nın en zengin ülkesi Almanya’da, Şansölye
Merkel’in veya ABD’li Başkan Trump’ın mevcut çok büyük bir
havalimanını hurdaya çıkarıp, yeni bir havalimanı inşa ettireceğini
tahmin ve tahayyül edebilir misiniz? İKTİSADİ KARAR ALMA
YÖNTEMİ Rasyonel karar alma yöntemi “Karar almak,
seçmektir” (To decide is to choose) önermesi üzerine inşa
edilmiştir. Seçmek için, ortada birden fazla seçenek olması
gerekir. Karar dört aşama geçtikten sonra alınır:
1. Sorunu tam olarak tanımla. (Örnek:
Havalimanları yetersiz kalacak.)
2. Birden fazla çözüm geliştir. (Mevcutları
büyütme veya ilave yeni tesis)
3. Çözümleri kıyaslayacağın kıstasları
belirle. (İç verim ve dışsal etkiler)
4. Çözümleri, belirlediğin kıstaslara göre
kıyasla, değerle ve sırala.
Birinciyi seç. Çıkan en iyi sonuç içine sinmediyse, karar sürecini
baştan tekrarla. Atatürk Havalimanı’nı hurdaya çıkarmadan, artan
yolcu talebini kar...