Tramvaylı hayat, İzmir için yeni.
Keşke daha önce yapılsaydı.
Örneğin bir 50 yıl önce, belki de 100 yıl önce her şey bitmiş
olsaydı.
Sadece İzmir için değil keşke Türkiye’nin her yerinde raylı
sistemler çoktan bitirilmiş olsaydı.
Geçmişte var olanlar da söküldü atıldı, işlevsiz hale
getirildi.
Göçle sorunlar yaşayan şehirlerimiz inanın bu altyapılarla çok daha
sağlıklı ve modern kentler olurdu.
Ne yazık ki şehirlerimize kötü davrandık, yeşil alanları konutlarla
doldurduk, modern şehirler inşa edemedik.
***
Bakın ben size birkaç tarih vereyim.
Tramvayla ilk yolcu taşımacılığı 1832 yılında Amerika Birleşik
Devletleri’nde New York ile Harlem arasında gerçekleştirilmiş.
Her ne kadar bu ilk deneme çok başarılı olmasa da bir Fransız
mühendis olan Loubat tarafından yine New York’ta hizmete
sokulmuş.
Loubat daha sonra Fransa’ya dönerek 1854 yılında “Chemin de fer
Américan - Amerikan Demiryolu” adıyla tramvay hattı kurma
imtiyazını almış.
1852’de Amerika’da (Brodway), 1855’te Fransa’da (Paris) örnekleri
görülen atlı tramvaylar giderek diğer Avrupa şehirlerinde de
kullanılmaya başlanmış. 1860’ta Birkenhead (İngiltere), 1862’de
Cenevre ve Londra, 1863’te Kopenhag ve Peşte, 1865’te Berlin ve
Viyana, 1866’da La Haye, 1869’da Brüksel ve Liverpool şehirlerinde
atlı tramvaylar hayata geçirilmiş.
İlk elektrikli tramvay ise 1914’te çalışmış.
Anadolu coğrafyasında ise ilk atlı tramvay 1871’de İstanbul’da
çalıştırılmış.
Yani Brüksel ve Liverpool gibi önemli merkezlerden iki yıl
sonra.
O dönem için hızlı sayılabilecek hamleler, sonradan hız kesmiş.
1960’ların başında İstanbul’da tramvaydan vazgeçilmiş.
İzmir’de ise daha önce.
Yan...